Yeni asgari ücret belli oldu

Nihal Çınçın

Bartın’daki on binlerce kişi de dahil olmak üzere milyonlarca kişinin heyecanla beklediği gün geldi, çattı. Komisyon net rakamı belirlemek için gün son kez toplandı. Türkiye’nin gözü, kulağı Asgari Ücret Tespit Komisyonu sonrası açıklanacak olan asgari ücret zammındaydı.

Asgari ücret dün saat 10:00'da yapılacak olan Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantısı ile birlikte netleşti. Böylece yeni yılın son günlerine yaklaşırken “Asgari Ücret ne kadar olacak?” sorusu da yanıtını buldu..

Asgari Ücret Tespit Komisyonu Toplantısı’nda 7 milyon çalışanı ilgilendiren yeni asgari ücret net 2 bin 20 lira olarak belirlendi. Asgari ücrete böylece 417 liralık zam yapıldı.

“Yüzde 26 artış yapıldı”

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, toplantının ardından açıklama yaptı. Bakan Selçuk, “1 Ocak’tan itibaren geçerli olacak ücret brüt 2 bin 558 TL, net 2 bin 20 TL olarak belirlendi. Geçen yıla kıyasla yüzde 26,05 artmıştır. Mevcut enflasyon oranının üzerinde artış sağlayarak işçiyi enflasyona ezdirmeyeceğimize dair sözümüzü tuttuk. Bu karar komisyonun oybirliğiyle alınmıştır. Oybirliği üç kez sağlanmıştı. Evli ve üç çocuklu bir asgari ücret 2 bin 155 TL oldu.” dedi.

Türk-İş Başkanı Ergün Atalay, “Mükemmel bir ücret denemez ama kabul edilebilir bir ücret. Emeği olan herkese teşekkür ediyorum. Yüzde 70-80 mutlu ettiğimizi umut ediyorum.”  diye konuştu.

TÜİK ne önermişti?

Komisyon, ücreti belirlemek için üçüncü toplantısını 20 Aralık’ta yapmıştı. Toplantıda, bir işçinin asgari geçim tutarını komisyonla paylaşan TÜİK, asgari ücreti ağır statüdeki işlerde 2 bin 213 lira 40 kuruş, orta statüdeki işlerde bin 978 lira 80 kuruş, hafif statüdeki işlerde bin 841 lira 40 kuruş olarak önermişti.

TÜİK’in önerdiği rakamların, gerek işçi gerekse de işveren tarafının tekliflerinin somutlaşması ve pazarlıklara başlanması bakımından belirleyici niteliği bulunuyor.

İşçi ve işveren ne istiyordu? 

Türk-İş yeni asgari ücret belirlenirken öncelikle geçim şartlarının temel alınmasını istiyor. Ayrıca, asgari ücret görüşmelerine 2 bin liranın üzerinde başlanılmasını, bu rakama enflasyon oranındaki artışın yanında refah payının da eklenmesini talep ediyordu.

Asgari ücretin vergi dışı tutulmasını da savunan Türk-İş, net ücrette 2 bin liranın altındaki her teklife kapılarını kapatıyordu.

TİSK ise yeni asgari ücret belirlenirken hedef enflasyon, yatırımlar, rekabet gücü, verimlilik ve işsizlikle mücadelenin dikkate alınmasını, asgari ücret desteğinin arttırılarak devam ettirilmesini, yüzde 2 olan işsizlik sigortası işveren payının 2019 yılı için alınmamasını talep ediyordu.

İşveren ayrıca SGK işveren desteğinin yüzde 5’ten yüzde 6’ya çıkartılmasını ve toplu iş sözleşmesi imzalanan iş yerlerinde bunun yüzde 7 olarak uygulanmasını istiyordu.

İlk kez asgari ücretli bir işçi de yer aldı

Komisyonun bu yılki ilk toplantısı 6 Aralık’ta Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının ev sahipliğinde gerçekleşmişti. Bu toplantıda ilk kez asgari ücretli bir işçi de yer almıştı. Yalova Üniversitesinde güvenlik görevlisi olarak çalışan Güvenlik-İş Sendikası üyesi Gülden Görmez, Asgari Ücret Tespit Komisyonunda Türk-İş heyetindeki 5 kişiden biri olmuştu.

TİSK'in ev sahipliğinde 13 Aralık’ta düzenlenen ikinci toplantıda, işçi heyetine başkanlık eden Türk-İş Genel Eğitim Sekreteri Nazmi Irgat, “Rakamsal pazarlığa başlamadığımız için tam bir sonuç çıkmadı. Henüz erken ama TÜİK'in açıklamasından sonra bir sonuç çıkacağını bekliyorum.” açıklamasını yapmıştı.

İşveren heyetine başkanlık eden TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç ise “2018 yılı işsizlik, büyüme ve enflasyon rakamlarını gördük, 2019 yılındaki hedefler çok daha farklı, işsizlik oranları çok daha farklı. Bunların hepsini dikkate alarak bir rakam öngörüp paylaşacağız.” demişti.

Asgari ücret nasıl belirleniyor? 

Asgari ücreti, yasa gereği 5'er işçi, işveren ve devlet temsilcisi olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Bu komisyonda, en fazla üyeye sahip konfederasyon olduğu için işçi tarafını Türk-İş temsil ederken, TİSK işveren tarafı adına masa bulunuyor.

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığındaki ilk toplantının ardından komisyon, sırasıyla işveren ve işçi ev sahipliğinde de ayrı ayrı toplanacak. Komisyon, son toplantısını yine Bakanlıkta yapacak.

Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp, oy çokluğuyla karar verecek. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul edilecek.

Asgari ücret net bin 603 lira 

Asgari ücret, halen bekar bir işçi için brüt 2 bin 29 lira 50 kuruş, vergiler ve kesintiler düştüğünde net bin 603 lira 12 kuruş olarak uygulanıyor. Apartman görevlileri için ise normal işçilerden farklı olarak gelir ve damga vergileri kesilmediğinden net bin 725 lira 8 kuruş olarak hesaplanıyor.

Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 2 bin 384 lira 66 kuruş.

Bunun 2 bin 29 lira 50 kuruşunu brüt asgari ücret, 314 lira 57 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 40 lira 59 kuruşunu işveren işsizlik sigorta fonu oluşturuyor.