YEDAM'da yapılan çalışmalar anlatıldı.

Bağımlılığın her türlüsüyle mücadele ediliyor!

Nilay Meryem ÇÖMLEK

Yeşilay Bartın Şubesi, Bartın’daki basın mensuplarını ağırladı. Düzenlenen buluşmada bağımlılıkla mücadeledeki son gelişmeler ve Yeşilay Danışmanlık Merkezi (YEDAM) tarafından sunulan destekler hakkında bilgi verildi.

Yeşilay Şube Başkanı Dr. Ali Rıza Karakoyun yaptığı açıklamada YEDAM’da tamamı bağımlılık alanında çalışan uzman psikolog ve sosyal hizmet uzmanlarından oluşan ekip ile bağımlı bireylere ve bağımlı bireylerin yakınlarına ücretsiz psikolojik ve sosyal destek hizmeti verdiklerini ifade etti.

Karakoyun, YEDAM çalışmalarını anlatarak 115 YEDAM Danışma Hattı üzerinden ücretsiz olarak hizmet verdiklerini söylerken özellikle çevrelerinde sigara, alkol, uyuşturucu, kumar bağımlısı bireylerin YEDAM’a yönlendirilmesinin çok önemli bir vatandaşlık görevi olduğunu vurguladı.

Türkiye genelinde 120 şube!

Bartın Yeşilay Şube Başkanı Dr. Ali Rıza Karakoyun, yaptığı açıklamada Yeşilay Danışmanlık Merkezi (YEDAM) hizmetlerini de anlatırken şu bilgileri verdi:

“Yeşilay, Birinci Dünya Savaşı sırası ve sonrasında işgal güçlerinin gemilerle ülkemize getirip; halkımıza dağıtarak millî mücadele ruhunu yıkmayı amaçladığı alkole karşı dönemin Şeyhülislam'ı İbrahim Haydarizade'nin himayesinde, Dr. Mazhar Osman ve arkadaşları tarafından Sultan Vahdeddin'in izniyle 5 Mart 1920'de İstanbul'da ‘Hilal-i Ahdar’ adıyla kurulmuştur.

‘Hilal-i Ahdar’ ismi daha sonra ‘Yeşil Hilal’ ve ‘Yeşilay’ olarak değiştirilmiş, 1934 yılında Mustafa Kemal Atatürk'ün Cumhurbaşkanlığı, İsmet İnönü'nün Başbakanlığında, Bakanlar Kurulu kararıyla Yeşilay'a ‘Kamu Yararına Çalışan Dernek Statüsü’ verilmiştir.

Kuruluşundan günümüze bağımlılık türleri arttıkça Yeşilay'ın da tüzüğünde çalışma alanları çeşitlenmiş, alkolden sonra tütün, madde, kumar ve yakın tarihte teknoloji bağımlılığı Yeşilay'ın mücadele alanına dâhil olmuştur.

Yeşilay'ın kurulduğu 1-7 Mart tarihleri ülkemizde Yeşilay Haftası olarak kutlanmaktadır.

Türkiye’nin en köklü sivil toplum kuruluşlarından biri olarak; alkol, tütün, madde, kumar ve teknoloji bağımlılıkları ile ilgili bilimsel ve kanıta dayalı yöntemler kullanarak araştırma, geliştirme faaliyetleri yürütüyoruz.

Bugün Türkiye genelinde 120 şubemiz bulunmaktadır. 97 Ülke Yeşilayı ile bağımlılıklara karşı uluslararası alanda da mücadele etmekteyiz.

Ücretsiz psikolojik ve sosyal destek hizmeti

Türkiye’nin 81 ili ve KKTC’de olmak üzere toplam 107 YEDAM bulunmaktadır. YEDAM’a 115 Danışma Hattı üzerinden ulaşılabilmektedir. 2015 yılında kurulan Yeşilay Danışmanlık Merkezlerinin (YEDAM) tamamı bağımlılık alanında çalışan uzman psikolog ve sosyal hizmet uzmanlarından oluşan ekibimiz ile bağımlı bireylere ve bağımlı bireylerin yakınlarına ücretsiz psikolojik ve sosyal destek hizmeti vermekteyiz.

Kimler başvurabilir?

Tütün bağımlılığı ile mücadele yöntemlerini öğrenmek isteyenler. Alkol kullanımı fazla olanlar. Madde bağımlılığından arınma ve maddeyi bırakma süreci hakkında bilgi sahibi olmak isteyenler. Yoğun internet kullanımına bağlı yaşamında sorunlar yaşayanlar. Kumar bağımlılığı ile nasıl mücadele edeceğine dair bilgi sahibi olmak isteyenler YEDAM’a başvurabilir. Ayrıca ülkemizi derinden etkileyen 6 Şubat depremi sonrasında faaliyetlerine ara veren Hatay Yeşilay Danışmanlık Merkezi (YEDAM), 24 Nisan tarihinde konteynerde yeniden açılmış ve çalışmalara başlamıştır. Hizmet vermeye başladıktan sonra toplam 179 danışan başvurusu yapıldı.

“Farkındalıklarını artırmayı amaçlıyoruz”

Yeşilay ve Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı ortaklığıyla Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Eğitim Programı’nı hayata geçirdik. Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Eğitim Programı ile alkol, tütün, madde, kumar ve teknoloji bağımlılıklarına karşı çocuklar ve gençleri bilgilendirmeyi, farkındalıklarını artırmayı amaçlıyoruz. Millî Eğitim Bakanlığı başta olmak üzere kamu kurum ve kuruluşlarıyla yaptığımız iş birlikleri neticesinde binlerce eğitimci yetiştirdik. Bu eğitimcilerin yaptığı çalışmalar sayesinde günümüze dek 14 milyon öğrenciye, 3 milyon yetişkine ulaşılmıştır. Bu kapsamda formatör sayımız bin 817 ve uygulayıcı sayımız 43 bin 829’dur.

Okulda Bağımlılığa Müdahale Programımızla uygulayıcı öğretmenlerimiz risk grubundaki öğrencilerin sigara, alkol, madde ve riskli internet kullanımına karşı bireysel görüşmelerle müdahalede bulunuyor ve böylece çocuklarımızın bağımlı olmasının önüne geçiyoruz. Çocuğu eğitim sisteminin dışına itmeden kazanabilmeyi de hedefliyoruz. Okulda Bağımlılığa Müdahale Programı, Türkiye’nin okul temelli ilk ve tek müdahale programı olma özelliğini taşıyor. Bu kapsamda formatör sayımız; 280, uygulayıcı sayımız; 10 bindir. Yeşilay Yaşam Becerileri Programı ile öğrencilerin bağımlılık riskinden uzak bir yaşam sürmesini, olumlu alışkanlıklar kazanmasını, kendini riskli ortam ve durumlardan korumasını sağlayacak beceriler elde etmesini amaçlıyoruz. Bunun için etkinlik temelli 15 haftalık bir program uygulayarak; hayır deme, stres yönetimi, karar verme, eleştirel düşünme gibi bir takım kritik becerileri öğrencilere kazandırarak onların bağımlılıklara karşı güçlenmelerini sağlıyoruz. Yeşilay Yaşam Becerileri programı ile yaklaşık 121 bin kişiye eğitim verildi. 

Yeşilay’ın düzenlediği etkinlikler

Toplumun bağımlılıklara karşı dikkatini çekmek ve karikatürün evrensel dili ile farkındalık oluşturmak amacıyla 2017 yılından beri Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışmasını düzenlenmekteyiz. 2024 yılında düzenlenen 8. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışmasına 59 ülkeden, 757 karikatürist, bin 367 eserle katılmıştır. Yeşilay ve Millî Eğitim Bakanlığı iş birliği ile her yıl Türkiye genelinde düzenlenen Yeşilay Sağlıklı Nesil Sağlıklı Gelecek Yetenek Yarışması; edebi ve görsel kategori olmak üzere 2 ana kategoride düzenlenmektedir. İlkokul, ortaokul ve lise düzeyinde yapılan Yeşilay Sağlıklı Nesil Sağlıklı Gelecek Yetenek Yarışması ile öğrencilerin duyarlılığını artırmak, gündemlerinde farkındalık yaratmak ve yeteneklerini teşvik etmek amaçlanmaktadır. Yarışmada dereceye giren eserlerden oluşan Yeşilay Sağlıklı Nesil Sağlıklı Gelecek Sergisi; Yeşilay Haftası gibi etkinlikler kapsamında ziyarete açılmaktadır.

Yeşilay ve Kültür ve Turizm Bakanlığı iş birliği ile üniversite öğrencilerine yönelik olarak düzenlenen Yeşilay Sağlıklı Fikirler Kısa Film Yarışması, sanat yoluyla toplumun bağımlılıklara karşı farkındalık düzeyini artırmayı hedeflemektedir. Yarışmada belgesel ve kurmaca kategorilerinde ilk 3’e giren eserler ödüllendirilirken ayrıca Kültür Bakanlığı Özel Ödülü ve Halkın Favorisi ödülleri verilmektedir.

Yeşilay Liseler Arası Münazara Turnuvası, tüm Türkiye'deki lise öğrencilerinin parlamenter münazara sistemiyle yarıştığı ulusal bir turnuvadır. Bu turnuva Münazara Tanıtım Etkinlikleri, Eğitim Kampları, Çevrim içi Ders Modülleri, Bölge Şampiyonaları ve Türkiye Final Şampiyonası etaplarından oluşmaktadır. Turnuva bu yıl; Yeşilay, Vakıf Katılım Bankası ve Millî Eğitim Bakanlığı iş birliğinde düzenlendi. 2024 yılında başlayan turnuva öncesi 7 bölgeden yaklaşık 5 bin öğrenci münazara eğitimlerine başvurdu. Bölge şampiyonaları da dâhil toplam 7 bin 124 öğrencinin katılımıyla gerçekleştirildi.

Yeşilay Zümrüdüanka Ödülleri, İnsan onurunu ve saygınlığını temel alarak, toplumu ayrım gözetmeden zararlı alışkanlıklardan korumak için 1920 yılından bu yana başarıyla faaliyet gösteren Yeşilay, bağımlılıklardan uzak, sağlıklı bir yaşamı misyon edinen, söz ve eylemleriyle bu mücadeleye destek veren kişi, kurum ve kuruluşları Zümrüdüanka Ödülü ile ödüllendirmektedir.2015 yılından bu yana düzenlenen ödül töreni, her yıl Cumhurbaşkanlığı himayesinde ve Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla gerçekleştirilmektedir. Zümrüdüanka ödülleri, Türkiye Yeşilay Cemiyeti tarafından her yıl; sanat, spor, siyaset, akademi, sosyal sorumluluk, medya, uluslararası bağımlılıklarla mücadele kategorilerinde birer adet, özel ödül kategorisinde en fazla üç adet olmak üzere yıl içinde bağımlılıkla mücadele alanında Yeşilay’a destek vererek toplumu olumlu yönde etkileyen kişi, kurum veya kuruluşlara verilmektedir.

Türkiye’nin birçok ilinde ve dünyanın birçok ülkesinde aynı gün düzenlenen Geleneksel Yeşilay Bisiklet Turu ile her yıl binlerce bisikletli iyi ve sağlıklı yaşam için pedal çeviriyor. Bisikletliler Derneği ile birlikte organize edilen turun İstanbul ayağı tarihi yarımadada düzenleniyor ve tur sonunda yapılan çekilişle bisiklet hediye ediliyor. 2024 yılında, Türkiye’nin 81 ilinde düzenlenen, 11. Yeşilay Bisiklet Turu’na 10.000 kişi katılmıştır.

Benim Kulübüm Yeşilay ile bağımlılıklara karşı öğrencilerde bilinç ve farkındalık oluşturmak hedeflenmektedir. Bu kapsamda 6.355 gönüllü ile 125.597 öğrenciye ulaşılmıştır. 20 farklı ilde 28 Benim Kulübüm Yeşilay Odası bulunmaktadır.

Kamplarımız ile öğrencilerin eğlenerek öğrenmesini sağlıyoruz. Şimdiye kadar 1 liderlik kampı, 75 gençlik kampı düzenledik. Türkiye genelinde 176 ‘Genç Yeşilay’ üniversite kulübümüz var.

225 bin 600 kişi “Bırakabilirsin” dedi

Sigarayı bırakmak isteyenler için Sağlık Bakanlığı ile geliştirilen Bırakabilirsin uygulaması, sigara bırakma hedefinin konulması aşamasında yaşanan zorlukların raporlanmasına ve ücretsiz destek başvurusuna kadar pek çok kolaylık sağlıyor. Bırakabilirsin uygulaması sayesinde sigarayı bırakmak isteyen kişiler bu süreci uygulama üzerinden takip edebiliyor ve ihtiyaç duyduklarında Yeşilay Danışmanlık Merkezi klinik psikoloğuna bir tuşla ulaşabiliyor. 25 Eylül 2024 tarihine kadar ise 225 bin 600 kişi tarafından indirilmiştir.

Binlerce kişiyle görüşme yapıldı

Yeşilay Danışmanlık Merkezlerinin (YEDAM) ilk adımları 2015 yılında atılmıştır.

Tamamı bağımlılık alanında çalışan uzman psikolog ve sosyal hizmet uzmanlarından oluşan ekibi, bağımlı bireylere ve bağımlı bireylerin yakınlarına ücretsiz psikolojik ve sosyal destek hizmeti veriyor.

Türkiye genelinde ve KKTC’de olmak üzere toplam 107 YEDAM bulunmaktadır.

Danışanların bağımlılık türünü değerlendiriyor ve derecesini saptıyor. Alkol, tütün, madde, kumar ve internet ile ilgili sorunlar yaşayan kişilere bu davranışını bırakması konusunda ücretsiz psikolojik ve sosyal destek sağlanarak yeniden hayata kazandırılmaları için yardımcı oluyor.

Arındırılan bireyin zararlı alışkanlıklara tekrar başlamaması için yöntemler öğreterek danışanları evlerinde ziyaret edip, gidişatı takip ediyor.

Mahremiyet ilkesine büyük önem veriliyor ve görüşmelerde elde edilen bilgiler, kesinlikle başka kişi veya kurumlarla paylaşılmıyor.

Türkiye’nin her yerinde 115 YEDAM Danışma Hattı üzerinden ücretsiz olarak da ulaşılabiliyor. 115 YEDAM Danışma Hattı kurulduğu günden bugüne 1 milyonun üzerinde çağrı almıştır. Danışma hattı arama sayısı 1 milyon 242 bin 184, görüşme sayısı 331 bin 328, sosyal destek hizmet sayısı 131 bin 11, sosyal etkinlik sayısı 4 bin 440 YEDAM Atölye’ye katılan danışan 4 bin 348 (2015- 23 Eylül 2024 tarihleri arası)

Bağımlılıklarından kurtulmak isteyenlere cesaret vermesi ve ilham verici olması için ‘Renklerini Yeniden Kazananlar’ kitabı hazırlandı. YEDAM’da tedavi gören bir bağımlı annesinin ‘Oğluma hayatın renklerini tekrar kazandırdığınız için teşekkür ederim’ notuyla gönderdiği çiçekten ilhamla adını alan kitapta, YEDAM’a başvurarak bağımlılığın çıkmazından kurtulan danışanların kurgulanmış hikâyeleri yer alıyor.”

Yeşilay hakkında

1920 yılında faaliyetlerine başlayan, dünyanın önde gelen sivil toplum kuruluşlarından biri olan Yeşilay; insan onurunu ve saygınlığını temel alır. Tüm toplumu ayrım gözetmeden zararlı alışkanlıklardan korumak için çalışır. Millî ve ahlaki değerleri önceler. Ulusal ve uluslararası düzeyde önleyici ve rehabilite edici halk sağlığı ile savunuculuk çalışmaları yürütür. Alkol bağımlılığıyla mücadele hedefiyle kurulmuş; kuruluşundan günümüze bağımlılık türleri artıkça Yeşilay’ın tüzüğüne yeni çalışma alanları eklenmiştir. Alkolden sonra; tütün, madde, kumar ve teknoloji bağımlılığı mücadele alanlarına dâhil olmuştur.

Türkiye genelinde 120 Yeşilay şubesi, dünya genelinde 97 Ülke Yeşilayı bulunmaktadır. 2015 yılında kurulan Yeşilay Danışmanlık Merkezleriyle (YEDAM) bağımlı bireylere ve yakınlarına ücretsiz ayaktan psikososyal destek hizmeti verilmektedir. Türkiye’nin 81 ili ve KKTC’de olmak üzere toplam 107 YEDAM bulunmaktadır. YEDAM’a 115 Danışma Hattı üzerinden ulaşılabilmektedir.

Türkiye’ye özgü bir bağımlılık rehabilitasyon sistemi olan her biri 40’ar yataklı Yeşilay Rehabilitasyon Merkezleriyle Bursa ile Diyarbakır’da alkol ve madde bağımlısı bireylere yatarak hizmet verilmektedir.

Toplumu bağımlılıklardan korumak ve bilinçlendirmek için yaptığı çalışmalarından dolayı Yeşilay, 1934 yılından bu yana “Kamuya Yararlı Cemiyetler” arasında yer almaktadır. “Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi (ECOSOC) Özel Danışmanlık Statüsü”ne ve “Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı (EFQM) Türkiye Mükemmellik Ödülü”ne sahiptir.”