'Her Bağış, Yeni Bir Hayattır'

Yakın bir tanıdığı için böbrek bağışı yaptı

Nilay Meryem ÇÖMLEK

Bartın İl Sağlık Müdürlüğü, 3-9 Kasım Organ Bağışı Haftası kapsamında organ bağışına dikkat çekmek ve toplumu bilinçlendirmek amacıyla çeşitli etkinlikler düzenlendi.

İl Sağlık Müdürü Uzm. Dr. Özkan Pulat, “Organ Bağışı Haftası” dolayısıyla bir açıklamada bulunurken “Organ bağışı; kişinin hayatta iken, serbest iradesi ile tıbben yaşamı sona erdikten sonra doku ve organlarının başka hastaların tedavisi için kullanılmasına izin vermesidir. Vücutta görevini yerine getiremeyen bir organın yerine canlı veya kadavradan alınan yeni, sağlam bir organın cerrahi yöntemlerle nakledilmesi ise organ nakli işlemidir. 2238 sayılı yasaya göre on sekiz yaşından büyük ve akli dengesi yerinde olan herkes organlarının tamamını veya bir bölümünü bağışlayabilir.” dedi.

Organ Nakli Yapan Merkezlerde, hastanelerde, organ nakli ile ilgilenen vakıf, dernek gibi kuruluşlarda organ bağışı işlemi yapılabileceğini belirten Pulat, “Organ bağışı, her ne kadar bireysel bir tercih gibi görünse de aslında tüm toplumun kaderini etkileyen bir adım. Organ nakline ihtiyacı olan bir hasta iyileştiğinde, yalnızca o kişiyi değil, ailesini, dostlarını ve bütün çevresini de olumlu etkiliyor. Bu iyilik zinciri, toplumda birçok kişiyi daha mutlu ve umut dolu hale getiriyor. Bu yüzden Organ Bağışı Haftasının, tüm vatandaşlarımızda bir farkındalık geliştirerek, duyarlılığın artmasına, her bireyin bu bilinçle hareket etmesine vesile olmasını dileriz. Herkesin bir insanın hayatına dokunma, başka bir insana ikinci bir şans sunarak hikayesine devam etmesine katkı sağlama fırsatı olduğunu unutmayalım.” diye konuştu.

“Anlatılamayacak kadar değerli bir duygu”

Organ Bağışı Haftası kapsamında, yakın bir tanıdığına böbreğini bağışlayan Bartın İl Sağlık Müdürlüğü çalışanlarından Şaziye Erdoğan Kutlu da çağrıda bulunarak “Bir yakınımın böbrek nakline ihtiyacı olduğunu öğrendiğimde, derin bir sorumluluk hissettim. Doktorumla konuşarak bu kararın sağlığıma olumsuz bir etkisi olmayacağını, gayet sağlıklı bir şekilde hayatıma devam edebileceğimi öğrendim. Bu karar belki de hayatımın en anlamlı kararıydı. Yakınıma böbreğimi vererek ona sağlığını geri kazandırmak, anlatılamayacak kadar değerli bir duygu. Bu gün olsa yine hiç düşünmeden organ bağışında bulunurum. Çünkü süreci biliyorum hiçbir sağlık sorunu yaşamadım. Herkesi organ bağışında bulunmaya ve bu iyilik zincirinin bir parçası olmaya davet ediyorum” dedi.

Devlet Hastanesi’nde bilgilendirici stant

Türkiye’de her yıl 3-9 Kasım tarihleri “Organ Bağış Haftası” olarak kutlanırken Bartın’da organ bağışının önemine dikkat çekmek ve farkındalık oluşturmak amacıyla Bartın Devlet Hastanesi Organ Bağışı Birimi’nce diyaliz servisindeki hastalar ziyaret edilirken organ bağış standı açılarak gönüllü bağışçı kaydı aldı.

Bartın Devlet Hastanesi’nde açılan stantta vatandaşlara broşür dağıtılırken yapılan bilgilendirmede merak edilen sorulara da yanıt verildi. Organ bağının önemine dikkat çekilerek vatandaşlara dağıtılan bilgilendirici broşürlerde şu bilgiler yer aldı:

“Ülkemizde her yıl 3-9 Kasım ‘Organ Bağışı Haftası’ olarak kutlanmaktadır. Yasal desteğe sahip olmasına rağmen organ ve doku nakli hizmetlerinin geliştirilmesinde en önemli husus organ ve doku bağışının temini, bu bağışın artırılması için kamuoyunda bu konudaki bilgi eksikliğinin giderilmesi, organ bağışı bilincinin geliştirilmesi ve halkın organ ve doku bağışı konusunda teşvik edilmesi gereklidir.

Organ bağışı; kişinin hayatta iken, serbest iradesi ile tıbben yaşamı sona erdikten sonra doku ve organlarının başka hastaların tedavisi için kullanılmasına izin vermesidir.

Vücutta görevini yerine getiremeyen bir organın yerine canlı veya kadavradan alınan yeni, sağlam bir organın cerrahi yöntemlerle nakledilmesi ise organ nakli işlemidir.

Tüm beyin, beyincik ve hayati merkezlerin yer aldığı beyin sapı denilen özel beyin bölgesinin fonksiyonlarının geri dönülmez şekilde kaybolduğu ve mutlak ölümle sonuçlanan bir süreçtir. Beyin ölümü kavramı ile Koma, Bitkisel hayat ifadeleri karışmaktadır. Koma ve Bitkisel hayat tanısı alan hastalarda bazı beyin fonksiyonları çalışmaktadır ve tıbbi destek ile hasta yaşamına yıllarca devam etmektedir. Beyin ölümünde ise hastaya ne kadar tıbbi destek sağlarsanız sağlayın hastanın yaşaması mümkün değildir ve ölüm en kısa sürede gerçekleşmektedir.

Kimler organ bağışında bulunabilir?

2238 sayılı yasaya göre 18 yaşından büyük ve akli dengesi yerinde olan herkes organlarının tamamını veya bir bölümünü bağışlayabilir.

2238 Sayılı ‘Organ Ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması Ve Nakli Hakkındaki Kanun’ a göre; Madde 14 - Bir kimse sağlığında vücudunun tamamını veya dokularını, tedavi, teşhis ve bilimsel amaçlar için bıraktığını resmi veya yazılı bir vasiyetle belirtmemiş veya bu konudaki isteğini iki tanık huzurunda açıklamamış ise sırayla eşi, reşit çocukları, ana veya babası veya kardeşlerinden birisinin; bunlar yoksa yanında bulunan herhangi bir yakınının muvafakatiyle ölüden organ ve doku alınabilir. Aksine bir vasiyet ibraz edilmedikçe kornea gibi ceset üzerinde bir değişiklik yapmayan dokular alınabilir. Ölü, sağlığında kendisinden ölümünden sonra organ veya doku alınmasına karşı olduğunu belirtmişse organ ve doku alınamaz.

Organ bağışının dini yönden sakıncası var mı?

Büyük dinlerin çoğu organ bağışını onaylamakta ve desteklemektedir. Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu 6.3.1980 Tarih Ve 396 sayılı kararı ile organ naklinin caiz olduğunu açıklamıştır. Bu kararda; zaruret halinin bulunması, hastanın hayatını veya hayati bir organını kurtarmak için, bundan başka çaresi olmadığının mesleki ehliyet ve dürüstlüğüne güvenilen bir doktor tarafından tespit edilmesi, doku ve organı alınacak kişinin bu işlemin yapılmış olduğu sırada ölmüş olması, toplumun huzur ve düzeninin bozulmaması bakımından organ ve dokusu alınacak kişinin sağlığında buna izin vermiş olması veya hayatta iken aksine bir beyanı olmamak şartıyla, yakınlarının rızasının sağlanması, alınacak organ veya doku karşılığında hiçbir şekilde ücret alınmaması, tedavisi yapılacak hastanın da kendisine yapılacak olan bu nakle razı olması gerekir.

Kuran-I Kerim’de de, ‘kim bir insana hayat verirse onun tüm insanlara hayat vermişçesine sevap kazanacağı’ beyan olunmaktadır. (Maide Suresi, Ayet 32)

Organ bağışı nereye yapılır?

Organ Nakli Yapan Merkezlerde, Hastanelerde, Organ nakli ile ilgilenen vakıf, dernek vb kuruluşlarda organ bağışı işlemi yapılabilir.

Organ bağışı kartını iki tanık huzurunda doldurup imzalamak yeterlidir.

Bağışlanmış olan organın uygunluğu organ bağışlayan kişide beyin ölümü gerçekleştikten sonra araştırılır.

Organ bağışında bulunan kişilerin bu konuda aileleri ve yakın çevrelerini bilgilendirmeleri daha sonra çıkabilecek problemleri önlemek açısından ve beyin ölümünden sonra bağışçı olabilme durumu ile ilgili yapılacak görüşmede karar verme sürecini etkilemesi açısından yararlı olacaktır.

Hangi organların nakli yapılabilmektedir?

Böbrek, Pankreas, Karaciğer, Akciğer, Kalp, İnce Barsak

Hangi dokuların nakli yapılabilir?

Kornea, Kemik İliği, Tendon, Kalp Kapağı, Deri, Kemik, Yüz ve Saçlı Deri, Ekstremiteler

Bağışlanan organlar kimlere nakledilir?

Organ alacak hastalar öncelikle kan grubu uyumuna, daha sonrada doku grubu uyumuna göre belirlenir.

Kan ve doku uyumu yanı sıra hastanın tıbbi aciliyet durumu göz önünde bulundurulur.

Cins, ırk, din, zengin-fakir ayırımı yapılmaz.”