Bartın'da ölümler en çok bu nedenle oluyor!

Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) açıkladığı 2017 ölüm nedeni istatistiklerine göre ülkemizde  dolaşım sistemi hastalıklarından kaynaklı ölümler, 165 bin 323 oldu. Ölüm nedenlerinde ilk üç sıra 2017 yılında da değişmedi. Ölüm vakalarının yüzde 39,7’sini oluşturan dolaşım sistemi hastalıkları ilk sırada yer aldı. Bunu; yüzde 19,6 ile iyi ve kötü huylu tümörler, yüzde 12 ile solunum sistemi hastalıkları izledi. Bartın’da ise ölümlerin 649’u dolaşım sistemi hastalıklarından kaynaklandı. Zonguldak’ta ölümlerin bin 448’i dolaşım sistemi hastalıklarından olurken  Karabük’te ölümlerin 656’sı da aynı nedenden ötürü gerçekleşti.

 Dolaşım sistemi kaynaklı ölümlerin yüzde 39,7’sini iskemik kalp hastalığı oluşturdu 

Dolaşım sistemi hastalıkları nedeniyle gerçekleşen ölümlerin 2017 yılında yüzde 39,7’si iskemik kalp hastalığından, yüzde 22,9’u ise serebro-vasküler hastalıktan kaynaklandı. Tümörden ölüme en çok gırtlak ve soluk borusu/bronş/akciğer tümörü neden oldu . Kötü huylu tümör nedeniyle gerçekleşen ölümlerin toplam sayısı 2017 yılında 79 bin 889 kişi oldu. Bu ölümlerin yüzde 31’i gırtlak ve soluk borusu/bronş/akciğerin kötü huylu tümöründen kaynaklandı. Ölüm nedeni istatistikleri yaş gruplarına göre incelendiğinde; 2017 yılında dolaşım sistemi hastalıkların en çok (55 bin 284 kişi) 75-84 yaş grubunda, iyi ve kötü huylu tümörlerin ise en fazla (22 bin 982 kişi) 65-74 yaş grubunda olduğu görüldü.

İşte ilk 5 il!

İkamet edilen ile göre ölüm nedenleri incelendiğinde; 2017 yılında dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı ölümlerin oranının en yüksek olduğu ilk beş il sırasıyla; Denizli (yüzde 49,6), Aydın (yüzde 48,9), Balıkesir (yüzde 47,8), Çanakkale (yüzde 47,2) ve Afyonkarahisar (yüzde 46,8) oldu. İyi ve kötü huylu tümörler nedeniyle gerçekleşen ölümlerin oranının en yüksek olduğu ilk beş il ise sırasıyla; Kırklareli, Rize ve Kocaeli (yüzde 23,3), Tekirdağ (yüzde 23,2) ve İstanbul (yüzde 23) oldu.
 

İskemik kalp hastalığı nedir?

Peki Dolaşım sistemi kaynaklı ölümlerin yüzde 39,7’sini oluşturan iskemik kalp hastalığı ne? İşte bu sorunun cevabı!

Hücreler yaşamlarını ve fonksiyonlarını devam ettirmek için kan akışana ihtiyaç duyarlar. Bu kan akışı, dokulara oksijen ve besin taşırken, atık maddeleri de uzaklaştırır. Hücrenin fonksiyonlarını devam ettirmesine yetecek kadar kan akımının olmamasına iskemi denir. Yani kısaca kan akımının azalmasıdır.

Her dokuda iskemi gelişebilir. Geliştiği organa göre farklı hastalıklara ve şikayetlere neden olur. Bu durum temel olarak iki şekilde gelişir: Ya kan akımının aniden kesilmesi ile kısa bir sürede (akut) ya da kan akımının zaman içinde azalması ile uzun bir sürede (kronik).

Dokuların iskemiye dayanaklılıkları farklılık gösterir. Örneğin kalbe giden kan tamamen kesilirse (damarın tam tıkanması), kalp kası bu duruma 20 – 30 dk kadar dayanabilir. Bacaktaki bir çizgili kas ise aynı duruma 2-3 saat boyunca dayanır.

Eğer iskemi hafifse veya yeterince kısa sürmüşse hücreler bu durumla başa çıkabilir ve yaşamlarını sürdürürler. Ancak şiddetli ve yeterince uzunsa hücreler ölür ve nekroz gelişir.

İskemi neden olur?

Kan akımının tamamen kesilmesi veya azalmasınına neden olan ana neden ateroskleroz yani damar sertliğidir. Yüksek kolesterol, yüksek tansiyon, sigara gibi birçok faktör zamanla damar duvarında plaklar gelişmesine ve damarın elastikiyetini kaybetmesine neden olur. Bu plaklar zamanla büyüyerek damarı daraltır ve damardan yeterince kan geçmesini engelleyebilirler(kronik). Ya da plaklar aniden yırtılır ve damarı tamamen tıkayabilir (akut).

Diğer iskemi nedenleri:

Pıhtı atması: Örneğin kalpte oluşan bir pıhtı beyne atılarak beyin damarlarını tıkayabilir.

Yumurtalık (over), testis ve barsak gibi organların kendi etrafında dönmesi sonucu kan damarlarının bükülmesi ve kan akımını bozulması. Bu duruma torsiyon denilir.

Kan damarına bası: Örneğin büyüyen bir tümör çevrede bulunan bir damara bası yaparak, damardan geçen kanı azaltabilir. Sonuçta damarın beslediği dokuda iskemi gelişir.

Tıkayıcı mekanik etken olmadan, kan damarının anormal kasılması sonucu da gelişebilir. Varyant anjina denilen kalp hastalığı bu duruma güzel bir örnektir. Kişinin kalp damarlarında ciddi tıkayıcı bir neden olmadığı halde, kişide kalp krizi tablosu gelişir. Bunun sebebi kalp damarının aşırı kasılmasıdır. Bu kasılma yeterince uzunsa kalbin beslenmesi bozulur ve iskemi gelişir. Eğer durum daha da uzarsa kişinin kalp kasları ölmeye başlar (enfarkt) ve kalp krizi gelişir.

Geliştiği organa göre farklı hastalıklar görülebilir:

Beyin: İnme, felç gibi ciddi hayati durumlar görülebilir. Bazen kalpten beyne atılan bir pıhtı önce damarı tıkar sonra da kısa sürede çözünür ve damar tekrar açılır. Bu durum geçici felçlere dolayısıyla geçici iskemiye neden olur.

Kalp: Kalpte gelişen iskemi kalp krizi veya iskemik kalp hastalığı gibi durumlara neden olur. Eğer kalp damarı aniden tıkanırsa kişide kalp krizi, zaman içinde daralırsa kişide iskemik kalp hastalığı gelişir.

Barsaklar: Ciddi karın ağrısı ile kendini gösteren mezenter iskemi barsakların kan akımının bozulması sonucu gelişir.

İskemi belirtileri nelerdir?

Etkilenen organa göre farklı belirtiler görülür.

Kalpte Olursa; Göğüs ağrısı, Boyun, omuz veya çeneye vuran ağrı, Nefes darlığı, Çarpıntı, taşikardi Merdiven veya yokuş çıkmak ile ortaya çıkan, dinlenmek ile geçen göğüs ağrısı, Aşırı yorgunluk

Beyinde Olursa;  Baş ağrısı, baş dönmesi, Bayılma, Kollarda, bacaklarda hissizlik, uyuşukluk, Konuşma güçlüğü, peltek konuşma veya konuşamama, Kol veya bacakta güç kaybı, hareket ettirmede zorlanma veya hareket ettirememe,

Bacakta Olursa;  Geçmeyen şiddetli bacak ağrısı ve buna eşlik eden soğukluk, güçsüzlük, solukluk, Yürümek ile şiddetlenen dinlenmek ile azalan bacak ağrısı. Bu kan damarının daraldığını ama tam tıkanmadığını gösterir. Egzersiz ile bacakta iskemi gelişir dinleme ile geçer.

Bağırsaklarda Olursa;  Geçmeyen şiddetli karın ağrısı ve dışkıda kanama Yemekler ile gelişen karın ağrısı. Bu durum birçok hastalıkta görülebildiği gibi bağırsakları besleyen damarlardaki daralmalarda da (kronik iskemi) görülebilir.