Bartın ıfad'la şahlanacak

Nurdan Eroğlu

Bartın, Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu (IFAD) kapsamında proje uygulanacak iller arasına alındı. , kırsal alanda yoksullukla mücadele, gıda üretiminin artırılması, yeni iş ve gelir imkanlarının sağlanması, refahı yükseltici, istihdamı artırıcı ve iç göçü engelleyici gibi konuları destekleyen proje kapsamında Bartın bundan sonra daha fazla destek alacak. Peki, Bartın’da tarımsal anlamda yapılan desteklemeler ne kadar? İşte rakamlarla destek bilançosu!

Bartın, Birleşmiş Milletler Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu (İFAD) ile Türkiye Cumhuriyeti tarafından kabul edilen ve Türkiye için hazırlanan Sonuç Odaklı Ülke Stratejik Fırsatlar Raporu (Result-Based Strategic Opportunities Programme-RB-COSOP)’unda yer alan yüksek kesimler için Kırsal Kalkınma Pprogramı kapsamında yer aldı. program kapsamında  Bartın’da diğer tarım desteklerine ilaveten BM İFAD fonlarından sağlanacak fonlarla, gerek tarımsal üretim gerekse hayvancılık alanında önemli işletmeleri Bartın’a kazandırılacak. Peki Bartın’da tarımsal anlamda bugüne kadar neler yapıldı? 2016 yılında ne kadar tarımsal destekleme yapıldı? Hayvancılıkla uğraşan çiftçi bu desteklemelerden ne kadar faydalanabildi? Son yıllarda organik tarım atağı yapan Bartın’da organik tarımın bilançosu ne? Tarıma dayalı ekonomik yatırım uygulamaları istatistiklere nasıl yansıdı? İşte bu soruların cevabı!

TARIMSAL DESTEKLEMELER  19 MİLYON TL!

Bartın’da 2016 yılında toplam tarımsal destekleme tutarı 19 milyon 84 bin TL. Fındık Alan Bazlı Desteği kapsamında Merkez de 2 bin 109 kişiye 2 milyon 621 bin 538 TL, Amasra İlçesinde bin 102 kişiye 1 milyon 507 bin 657 TL, Kurucaşile İlçesinde  bin 81 kişiye 1 milyon 443 bin 277 TL, Ulus İlçesinde bin 197 kişiye 1 milyon 232bin 960 TL olmak üzere toplam 5 bin 489 kişiye 6 milyon 805 bin 433 TL destekleme ödemesi yapıldı. Yem Bitkileri Desteği kapsamında Merkez de 460 kişiye 605 bin 890,49 TL, Amasra İlçesinde 12 kişiye 9 bin 916,51 TL, Kurucaşile İlçesinde 3 kişiye bin 457,24 TL, Ulus  ilçesinde 12 kişiye 18 bin 61,33 TL olmak üzere toplam 487 kişiye 635 bin 325,57 TL destekleme ödemesi yapıldı. Mazot, Gübre, Toprak Analizi Desteği kapsamında Merkez de 3 bin 143 kişiye 624 bin 654 TL, Amasra İlçesinde bin 158 kişiye 130 bin 560 TL, Kuruçaşile İlçesinde bin 45 kişiye 110 bin 811 TL, Ulus İlçesinde bin 362 kişiye 155 bin 994 TL olmak  üzere 6 bin 708 çiftçiye toplam 1 milyon 22 bin 29 TL destekleme ödemesi yapıldı. Sertifikalı Fidan Kullanım Desteklemesi olarak 10 çiftçiye 24 bin 82 TL ödeme yapıldı. İyi Tarım uygulamalarında 3 çiftçiye 9 bin 667,50 TL destekleme ödemesi yapıldı. Organik Tarım Desteklemesi icmallerine göre 21 çiftçiye 1 bin 938,51 TL destekleme ödemesi yapıldı. Fark Ödemesi (Ayçiçeği ürün desteklemesi) 1 çiftçiye  bin 132,93 TL destekleme ödemesi yapıldı. Küçük Aile İşletmesi Desteklemesi olarak 28 çiftçiye de 14 bin 261,20 TL destekleme ödemesi yapılacak. 152 Genç Çiftçi projelerine 4 milyon 560 bin TL ödeme yapıldı. Yüzde 50 Hibeli tarıma dayalı 4 proje için 2 milyon 218 bin 986 TL destekleme yapıldı.

HAYVANCILIK DESTEKLEMELERİ; 3 MİLYON 783 BİN 815 TL

Yine Bartın’da 2016 yılında hayvancılık desteklemeleri kapsamında 3 milyon 783 bin 815 TL ödeme yapıldı. Anaç Sığır Desteklemesi, Buzağı Desteklemesi, Anaç Manda Desteklemesi, Halk Elinde Manda Islahı Projesi, Arıcılık Desteklemesi, Besi Desteklemesi ve Çiğ Süt Desteklemesi olmak üzere toplam 10 bin 664 kişiye destek verildi. Bunların toplam değeri ise  3 milyon 783 bin 815 TL.

110 DEKARDA ORGANİK TARIM

Bartın tarımsal anlamda son yıllarda ülke ve dünya genlinde olduğu gibi organik tarıma yöneliyor. Organik tarımın 2016 bilançosuna bakıldığında ise böğürtlende 41,44 dekar, ahududu da 11,47 dekar, kivide 43,77 dekar, kızılcıkta 11,32 dekar, safranda 2,00 dekar olmak üzere toplam 110 dekar uygulama yapıldı. 29 köyde 62 üreticiye 110 dekar alanda uygulamaya devam edildi. Organik tarım faaliyetleri kapsamında 217 çiftçinin katıldığı 15 adet çiftçi toplantısı, 42 çiftçinin katıldığı 5 adet demonstrasyon gerçekleştirildi. 2015 yılında 1,5 dekar alanda safran projesi yapıldı ve projeye 2016 yılında üretime devam edildi. 2016 yılında 1,5 dekar alanda salep projesi yapıldı.

2017’NİN HEDEFİ KIZILCIK

Organik tarımda 2017 yılında ise hedef organik tarımı 155 dekara çıkarmak. 2017 organik tarımda kızılcık yılı olacak gibi görünüyor. Organik tarımda Bartın’da son yıllarda kivi üretiminin yaygın olduğunu ancak bu konuda şuanda kızılcık meyvesine doğru yöneldiğini açıklayan İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Abdulsetter Bayram, “Organik tarımdaki projelerimize yenilerini eklemek istiyoruz. Şuanda 110 dekar alanda 69 çiftçimiz organik tarım yapıyor. Bunu 155 dekara çıkarmayı hedefliyoruz. Ben 4 yıl önce Bartın’a geldiğimde organik tarım sadece böğürtlen ve ahududu da vardı. Son 3 yıl içerisinde organik tarım kiviye kaydı.  Kividen sonra kızılcığa geçmeyi hedefliyoruz. Kızılcık meyve olarak küçük gibi görünüyor ama değeri bayağı yüksek. Burada kızılcık yetişmek isteyen firmalarda var. Hatta şuanda safran üreten üreticimiz de bu üretimi organik yapıyor. İnşallah organik safran satacağız. Genç çiftçi projeleriyle tarımı bayağı harekete geçirdik. Mesela şuanda istiridye mantarına bayağı bir talep var” demişti.

KIZILCIK NERELERDE YETİŞİYOR?

Marmelatı ve şerbetiyle tanıdığımız kızılcığa talep giderek artıyor. Üretimi yaygın değil, kurulu bahçe sayısı çok az. Bu şifalı bitkinin bahçesini erken kuran üretici kazançlı çıkıyor. Kızılcık Türkiye’de genelde yabani formlarda Karadeniz, Marmara, Trakya, Ege ve Akdeniz’de sahil ve yüksek kesimlerinde dağlık alanlarda, dere yataklarında tek veya gruplar halinde bulunuyor. Malatya, Bursa, Yalova, Karabük, İstanbul illerinde sınırlı miktarda aşılı kızılcık yetiştiriciliği yapılıyor. Bu illerin içinde işin ticaretini ise Yalova yapıyor. Hatta köylerinde “Kızılcık Şenlikleri” düzenleniyor. İstanbul’un kızılcık talebini de Yalova karşılıyor.

KIZILCIĞIN FAYDALARI NELER?

Kızılcığın sağlık açısından birçok faydası var. Kızılcığın sağlık açısından bu kadar faydalı olmasının en önemli sebebi içerdiği zengin miktardaki vitamin, mineral ve bileşenler.  Ortalama 100 gram kızılcık 46 kcal enerji içermekte. Aynı şekilde 100 gramlık kızılcık sadece 12.2 gram karbonhidrat içeriyor. A, C, E ve K vitaminleri açısından çok zengin olan kızılcık, tiamin, riboflavin, piridoksin gibi vücut sağlığı açısından hayati önem taşıyan maddeler içermekte. İyi derecede sodyum ve potasyum içeren kızılcığın ayrıca mineraller açısından da çok zengin sayılmakta. Kalsiyum, demir, bakır, manganez de kızılcığın içerdiği minerallerden sadece birkaçı.

KANSERE ŞİFA MI?

Kızılcık idrar yolu enfeksiyonuna iyi geliyor. Antitümör etkisi olduğu için kanser türüne yakalanma riskini azaltıyor. Kızılcık, kalp hastalıklarına yakalanma riskini azaltıyor ve kardiyovasküler sağlığın korunmasına ciddi anlamda katkıda bulunuyor. diş çürümelerini önlüyor. Solunum enfeksiyonları önlüyor. Kemik ve dişleri güçlendiriyor. Sindirim sistemi sağlığını koruyor. Obezite ve kabızlık sorunlarına karşı da etkili. Aynı zamanda böbrek taşı oluşmasını engelliyor. Ülsere yakalanma riskini azaltıyor. Bağırsakları temizliyor ve bağırsak sağlığını koruyor. Kızılcık saç ve cilt sağlığı ve bakımında da yaygın olarak kullanılıyor.

KIZILCIK ŞERBETİNİN FAYDALARI NELER?

Cilt ve saç sağlığının korunmasına yardımcı olabiliyor.  Derinin yaşlanmasını geciktiriyor.  Saçların dökülmesine neden olan sorunları gideriyor. Birçok enfeksiyon hastalığının üstesinden gelme özelliğine sahip. Bunların en başında akciğer enfeksiyonu geliyor. Solunum yolu enfeksiyonlarına iyi geliyor, astım ve bronşit hastalıklarını hafifletiyor.  Bronşlarda rahatlama sağlıyor. Üşütmeden kaynaklanan boğaz ağrıları ve iltihaplarına iyi geliyor. Nezle ve grip gibi hastalıkların tedavisinde tıbbi amaçlı kullanılabiliyor. Mide ülserine iyi geldiği gibi genel anlamda sindirim ve boşaltım sistemi sağlığına mükemmel katkıda bulunuyor. Kabızlık sorunlarını ortadan kaldırabilen kızılcık şerbeti bu özelliği sayesinde obezite sorunlarını engelliyor ve zayıflamaya yardımcı oluyor. Genel anlamda ağız sağlığının korunmasına yardımcı oluyor. Ağız içerisindeki bakterileri temizliyor. Böbrek sağlığını koruduğu gibi, böbrek taşlarının oluşmasına izin vermiyor.  Kilo vermeye de yardımcı oluyor. Vücutta yağ yakımına destek olan bileşenler içeriyor. Beyin sağlığı için faydalı. Strese karşı savunma sistemini güçlendiren kızılcık şerbeti aynı zamanda zihinsel faaliyetlerin sağlıklı bir şekilde devam etmesini sağlıyor.

NERELERDE KULLANILIYOR?

Kızılcık, ortalama 1 metreye kadar uzanabilen kısa boylu ağaçlarda yetişen bir meyve. Kızılcık ağacının çiçekleri genelde sarı oluyor. Birçok şekilde tüketilen kızılcık, daha çok marmelat ve içecek olarak tüketiliyor. Bunun dışında çok eski çağlardan itibaren tıbbi amaçlı kullanımı yanında giyim sektöründe battaniye boyamak için de kullanılıyor.