Bartın'da Eylül ayında ihracat 1 milyon 690 bin dolar, ithalat 386 bin dolar oldu

Nilay Meryem ÇÖMLEK

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Eylül ayına ilişkin Dış Ticaret İstatistikleri’ni açıkladı.

Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2024 yılı Eylül ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,9 azalarak 21 milyar 987 milyon dolar, ithalat yüzde 1,4 azalarak 27 milyar 116 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Zonguldak’ta Eylül ayında genel ticaret sistemine göre ihracat 22 milyon 735 bin dolar, ithalat 141 milyon 651 bin dolar olarak gerçekleşti.

Karabük’te Eylül ayında genel ticaret sistemine göre ihracat 17 milyon 826 bin dolar, ithalat 72 milyon 840 bin dolar olarak gerçekleşti.

Bartın’da Eylül ayında genel ticaret sistemine göre ihracat 1 milyon 690 bin dolar, ithalat 386 bin dolar olarak gerçekleşti.

Ocak-Eylül döneminde ihracat yüzde 2,6 arttı, ithalat yüzde 8,1 azaldı

Genel ticaret sistemine göre ihracat 2024 yılı Ocak-Eylül döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,6 artarak 191 milyar 754 milyon dolar, ithalat yüzde 8,1 azalarak 252 milyar 183 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Eylül ayında enerji ürünleri ve altın hariç ihracat yüzde 2,9, ithalat yüzde 4,5 arttı       

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, 2024 Eylül ayında yüzde 2,9 artarak 20 milyar 231 milyon dolardan, 20 milyar 819 milyon dolara yükseldi.

Eylül ayında enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat yüzde 4,5 artarak 20 milyar 286 milyon dolardan, 21 milyar 203 milyon dolara yükseldi.

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı Eylül ayında 383 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi yüzde 3,7 artarak 42 milyar 22 milyon dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 98,2 oldu.

Dış ticaret açığı Eylül ayında yüzde 0,7 arttı

Eylül ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0,7 artarak 5 milyar 95 milyon dolardan, 5 milyar 129 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2023 Eylül ayında yüzde 81,5 iken, 2024 Eylül ayında yüzde 81,1'e geriledi.

Ocak-Eylül döneminde yüzde 31,1 azaldı

Ocak-Eylül döneminde dış ticaret açığı yüzde 31,1 azalarak 87 milyar 664 milyon dolardan, 60 milyar 430 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2023 Ocak-Eylül döneminde yüzde 68,1 iken, 2024 yılının aynı döneminde yüzde 76,0'a yükseldi.

Eylül ayında imalat sanayinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,5 oldu

Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta, 2024 Eylül ayında imalat sanayinin payı yüzde 94,5, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,4, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,6 oldu.

Ocak-Eylül döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayinin payı yüzde 94,3, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,5, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,7 oldu.

Eylül ayında ara mallarının toplam ithalattaki payı yüzde 67,7 oldu

Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre ithalatta, 2024 Eylül ayında ara mallarının payı yüzde 67,7, sermaye mallarının payı yüzde 16,1 ve tüketim mallarının payı yüzde 15,6 oldu.

İthalatta, 2024 Ocak-Eylül döneminde ara mallarının payı yüzde 69,5, sermaye mallarının payı yüzde 14,9 ve tüketim mallarının payı yüzde 15,4 oldu.

Eylül ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya oldu

Eylül ayında ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya'ya yapılan ihracat 1 milyar 680 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 1 milyar 400 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 1 milyar 263 milyon dolar ile ABD, 1 milyar 133 milyon dolar ile Irak, 1 milyar 48 milyon dolar ile İtalya takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 29,7'sini oluşturdu.

Ocak-Eylül döneminde ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya'ya yapılan ihracat 15 milyar 295 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 11 milyar 789 milyon dolar ile ABD, 11 milyar 151 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 9 milyar 514 milyon dolar ile Irak ve 9 milyar 323 milyon dolar ile İtalya takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 29,8'ini oluşturdu. 

İthalatta ilk sırayı Çin aldı

İthalatta Çin ilk sırayı aldı. Eylül ayında Çin'den yapılan ithalat 3 milyar 737 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 3 milyar 304 milyon dolar ile Rusya Federasyonu, 2 milyar 521 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 412 milyon dolar ile İtalya, 1 milyar 392 milyon dolar ile ABD izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 45,6'sını oluşturdu.

Ocak-Eylül döneminde ithalatta ilk sırayı Çin aldı. Çin'den yapılan ithalat 33 milyar 130 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 32 milyar 483 milyon dolar ile Rusya Federasyonu, 19 milyar 816 milyon dolar ile Almanya, 13 milyar 802 milyon dolar ile İtalya, 12 milyar 231 milyon dolar ile ABD izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 44,2'sini oluşturdu.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat yüzde 1,2 azaldı

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2024 Eylül ayında bir önceki aya göre ihracat yüzde 1,2 azalırken, ithalat yüzde 1,0 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2024 yılı Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 1,2, ithalat yüzde 1,4 azaldı.

Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içindeki payı yüzde 3,9 oldu

Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.4 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsamaktadır. Eylül ayında ISIC Rev.4'e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,5'tir. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,9'dur. Ocak-Eylül döneminde ISIC Rev.4'e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,3'tür. Ocak-Eylül döneminde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,4'tür.

Eylül ayında imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 83,9'dur. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 12,6'dır. Ocak-Eylül döneminde imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 81,4'tür. Ocak-Eylül döneminde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 11,2'dir. 

Özel ticaret sistemine göre ihracat 19 milyar 989 milyon dolar oldu

Özel ticaret sistemine göre, 2024 yılı Eylül ayında, ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,9 azalarak 19 milyar 989 milyon dolar, ithalat yüzde 1,4 azalarak 25 milyar 348 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Eylül ayında dış ticaret açığı yüzde 0,3 artarak 5 milyar 344 milyon dolardan, 5 milyar 358 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2023 Eylül ayında yüzde 79,2 iken, 2024 Eylül ayında yüzde 78,9'a yükseldi.

İhracat 2024 yılı Ocak-Eylül döneminde 173 milyar 417 milyon dolar oldu

Özel ticaret sistemine göre ihracat, 2024 yılı Ocak-Eylül döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,1 artarak 173 milyar 417 milyon dolar, ithalat yüzde 8,5 azalarak 234 milyar 822 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Ocak-Eylül döneminde dış ticaret açığı yüzde 29,3 azalarak 86 milyar 807 milyon dolardan, 61 milyar 404 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2023 Ocak-Eylül döneminde yüzde 66,2 iken, 2024 yılının aynı döneminde yüzde 73,9'a yükseldi.

Açıklamalar

Dış ticaret istatistikleri genel ticaret sistemi ve özel ticaret sistemi olmak üzere iki farklı ticaret sistemine göre hesaplanmaktadır. Genel ticaret sisteminde, bir ülkenin ekonomik alanına giren ve ekonomik alanından çıkan mallar kapsanmaktadır. Bu sistemde, ülkenin ekonomik alanını oluşturan serbest bölgeler, gümrük antrepoları ve serbest dolaşım alanına giren veya bu alanlardan çıkan mallar hesaplamalara katılmaktadır. Özel ticaret sisteminde ise, gümrük antrepoları ve serbest bölgeler istatistiklerde yer almamakta, sadece ülkenin serbest dolaşım alanına giren ve bu alandan çıkan mallar kapsanmaktadır.

Bu bağlamda, Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle üretilen dış ticaret istatistiklerinin ödemeler dengesi ve ulusal hesaplar gibi ekonomik istatistiklerde yapılan revizyonlara uyumlu hale getirilmesi amacıyla, Ocak 2020'den itibaren ayrıntılı olarak genel ticaret sistemine göre yayımlanmaktadır. Özel ticaret sistemine göre dış ticaret istatistiklerine ise bülten ve ekinde özet olarak yer verilmektedir.