Araç tescil işlemleri artık noterde yapılacak!

Muhammet Civan

Bartın’da araç sahibi olmak isteyenler ya da araç sahibi olanlar dikkat! Araçların satış, devir ve tescil hizmetlerinin yapılmasına ilişkin usul ve esasları düzenleyen Araçların Satış, Devir ve Tescil Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönetmelik Resmi Gazete'de yayımlandı. Yönetmeliğe göre, tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirleri, satış veya devri yapılacak araçtan dolayı motorlu taşıtlar vergisi, gecikme faizi, gecikme zammı, vergi cezası ve trafik idari para cezası, ilgili kanuna göre verilen idari para cezaları ile geçiş ücreti borcu ve taşıt üzerinde satış ve/veya devri kısıtlayıcı herhangi bir tedbir veya kayıt bulunmadığının ve trafikten çekilmiş veya çekilecek araçlar hariç olmak üzere aracın geçerli muayenesi ile zorunlu mali sorumluluk sigortasının bulunduğunun tespit edilmesi halinde noterler tarafından yapılacak. Noterler tarafından yapılmayan her çeşit satış ve devir işlemleri geçersiz olacak. Noterler tarafından tescili yapılacak veya yapılan araçların satış, devir ve her türlü tescil işlemleri ile araç sahiplerinin tescile esas bilgileri Türkiye Noterler Birliğine ait Araç Sicil ve Tescil Sistemi'ne (ARTES), Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından tescili yapılan araçların tescile esas bilgileri ise Emniyet Genel Müdürlüğü bilgi sistemine kaydedilecek. ARTES’te ve Emniyet Genel Müdürlüğü bilgi sisteminde yer alan bilgiler elektronik ortamda ilgili kurum ve kuruluşlar ile paylaşılabilecek.

Türkiye Noterler Birliği tescil edilen araçların sicillerini tutacak

Türkiye Noterler Birliği, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı veya yetkilendirdiği kurum veya kuruluş tarafından belirlenen imalatçı veya yetkili temsilcisi tarafından uygunluk belgesi düzenlenen araç bilgilerini tutmakla yükümlü olacak. Türkiye Noterler Birliği, Noterler tarafından tescil edilen araçların sicillerini tutacak. Öte yandan araçların satış, devir ve tesciline ilişkin teknik ve hukuki değişiklikler ile haciz, rehin, ihtiyati tedbir gibi araçlara ilişkin kısıtlayıcı şerhlerin elektronik ortama işlenmesi, kaydedilmesi ve kaldırılmasını sağlayacak. Türkiye Noterler Birliği, İçişleri Bakanlığının uygun görüşünü almak suretiyle araçlara verilecek plaka harf ve rakam gruplarını belirleyecek.

İşte noterlerin yetkileri!

Araçların satış, devir ve her türlü tescil işlemlerini kayıt altına almakla sorumlu olan noterler, araçların tescil belgeleri ile plakalarını verecek. Türkiye Noterler Birliği tarafından belirlenen durumlarda araçlar için araç tesciline ilişkin geçici belge ile gerekli diğer belgeleri düzenleyecek Noterler, araçlara ilişkin teknik veya hukuki değişiklikleri ile haciz, rehin, ihtiyati tedbir gibi araçlara ilişkin kısıtlayıcı şerhleri ARTES’e işleyecek veya kaldıracak. Araçlara ait işlemlerden dijital olarak muhafazası mümkün olmayan belge ve formları arşivleyecek.

Belgeler gizli olacak

Araç sicili ve bu sicilin tutulmasına dayanak olan belgeler gizli olacak. Bunlar yetkili veya sorumlular, teftiş veya denetim yetkisi olanlar dışında kimse tarafından görülüp incelenemeyecek ancak mahkemeler ve cumhuriyet savcılıkları bu hükmün dışında kalacak. Bu bilgileri işleyen görevliler ve araç kayıtlarından faydalanan diğer görevliler de bu gizliliğe uymak zorunda olacak. Tescil edilmiş araçların, araca takılan bir veya birkaç sistem, aksam veya ayrı teknik ünitenin yol güvenliği, kamu sağlığı veya çevre koruması açısından ciddi bir risk oluşturması nedeniyle geri çağrılması gerektiğinde araç sahibinin adres ve iletişim bilgileri Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına verilebilecek.

En az on yıl süreyle saklanacak

Noterler, araç sicili ile ilgili her türlü erişim ve veri değişikliklerine ait işlem kayıtlarını en az on yıl süreyle saklayacak. Cumhurbaşkanlığı ve Başbakanlık araçlarından kendilerince belirlenenler ile Milli İstihbarat Teşkilatı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, diplomatik ve konsüler misyonlar ile uluslararası kuruluşlar ve bunların diplomatik ve konsüler muafiyeti bulunan mensuplarının ve güvenlik gerekçesiyle İçişleri Bakanının onayıyla kapsama alınacak araçlara dair her türlü tescil işlemi ile belge ve plakalarını verme işlemi, araçların özel tahsisli plaka işlemleri ve tüm sivil plaka işlemleri Emniyet Genel Müdürlüğü ve bağlı trafik tescil kuruluşlarınca yapılacak

Askeri araçlar…

Askeri araçlar ile çeşitli anlaşmalara göre askeri amaçla ülkemizde bulunan kuruluşlara ait araçların tescilleri Türk Silahlı Kuvvetleri, raylı sistemde çalışan araçların tescilleri, kullanıldığı yerlere göre ait olduğu kuruluşlar, iş makinesi türünden araçların kamu kuruluşlarına ait olanları ilgili kuruluşlar, özel ve tüzel kişilere ait olanlardan tarım kesiminde kullanılanlar ziraat odaları, tarım kesiminde kullanılanların dışında kalan ve sanayi, bayındırlık ve diğer kesimlerde kullanılanların tescilleri ise üyesi oldukları ticaret, sanayi veya ticaret ve sanayi odaları tarafından yapılacak.

Motorsuz taşıtların tescilleri belediyelerde

Tarım kesiminde kullanılanlar hariç, Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) veya il trafik komisyonlarından karar almak şartı ile motorsuz taşıtlardan gerekli görülenlerin tescilleri belediyeler tarafından yapılarak, belge ve plakaları verilecek.

İşte yönetmelik kapsamındaki araçlar!

Yönetmelik hükümlerine göre, Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından tescil edilecek araçlar, askeri araçlar, iş makineleri ve raylı sistemle çalışanlar dışındaki bütün motorlu araçlar ile tescile tabi motorlu araçlara takılarak kullanılacak yapıda ve yüklü ağırlığı 750 kilogramın üstünde olan römork ve yarı römorkların tescilleri noterler tarafından yapılacak. Tescil edildiği ülkenin araç tescil belgesi ve plakası bulunanlardan geçici olarak ülkemize girmesine izin verilen araçlar ile ikili veya çok taraflı anlaşmalara göre ülkemizde tescil zorunluluğu getirilmeyen araçlar, motorlu araçları imal, tadil, ihraç edenlerin ve satıcılığını yapanların, ithal, ihraç, depolama, sergileme ve satış amacı ile bu işlere ait yerlerde maliki olarak bulundurdukları araçlar yönetmeliğin kapsamı dışında olacak.

ARTES Projesi ne?

Peki Türkiye Noterler Birliğine ait Araç Sicil ve Tescil Sistemi (ARTES) Projesi ne?

Hayata geçirilen ARTES projesi kapsamında, bugüne dek Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından sayıları 615 ile sınırlı olan tescil bürolarından birisine giderek gerçekleştirilen araç sicil ve tescil işlemleri artık Türkiye’nin dört bir yanında yer alan 1931 Noterlikte yapılabilecek. Vatandaşlar, herhangi bir Noterliğe giderek, anında, tek noktada ve daha az ücret ödeyerek tüm işlemleri halledebilecek. Emniyet Müdürlükleri’nde gerçekleştirilen sistemde, araç tescili sırasında, Motorlu Araç Trafik Belgesi, Motorlu Araç Tescil Belgesi ve posta ücretiyle birlikte 251 TL olan ücret, ARTES projesi kapsamında vatandaşlara 116 TL tasarruf sağlayacak. Tescil işlemlerinde Noterliklerin görevlendirilmesi ile beraber, ilk adım olarak Motorlu Araç Trafik Belgesi kullanımdan kaldırılırken, tescil belgesi anında Noterliklerde teslim edilebilecek ve bu da posta masrafını ortadan kaldıracak. Böylece vatandaşlar, tescil işlemleri için daha az ödeyerek daha hızlı hizmet alabilecek. Yeni sistem ile Emniyet Genel Müdürlüğü'nün üzerindeki yük de azaltılmış olacak ve tescil şubelerinde görevli olan 3000 güvenlik görevlisi, vatandaşların güvenliği ve huzuru için sahada daha aktif bir şekilde görev alabilecek.

Tüm İşlemleri Kapsayacak

ARTES projesi, Noterliklerce satışı yapılan ikinci el araçların tescil işlemlerinin de aynı anda Noterliklerde yapılması ile başlayacak. Önceden araç sahipleri, ikinci el araçlarının satışını Noterliklerde yaptıktan sonra Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan tescil belgelerinin adreslerine gönderilmesine kadar geçici belge ile araçlarını kullanıyorlardı. Araç üzerinde yapılan bir değişikliğin tescil belgesinin düzenlemesi ise bir günden fazla zaman alıyordu. ARTES ile devir veya değişiklik işlemi bittiği an, ilgili Noterlikte araç tescil belgesi düzenlenebiliyor ve anında aracın sahibine teslim edilebiliyor. Bu sayede vatandaşlar, tescil belgelerinin gelmesi için posta beklemiyor. Bunun yanı sıra, sıfır araçların tescil işlemleri de, ikinci el araçlarda olduğu gibi, Noterliklerde yapılabiliyor. Vatandaşlara katma değer sağlayan yeni sistemde, çok yakın gelecekte bayiler üzerinden yapılan ilk kayıt işlemleri de ARTES bünyesine dâhil edilebilecek. Böylece araçların satışından, hurdaya ayrılmasına kadar olan bütün tescil işlemleri hukuki güvenliği sağlama görevi bulunan Noterlikler tarafından yapılabilecek, siciller ise TNB tarafından kayıt altında tutulacak. Sistem verilerinin tamamının devletin kurumsal yapısı içerisinde faaliyet gösteren TNB veri tabanına geçmesiyle birlikte Türkiye’nin 180 günlük eylem planlarından birisi daha tamamlanmış olacak. ARTES projesi hem araç alan hem de satan için büyük kolaylıklar sağlayacak.