TUNÇ'TAN BARTIN TURİZMİ İÇİN BİR MÜJDE DAHA

Nurdan Eroğlu

Türkiye'de sadece Güzelcehisar'da bulunan ve Güzelcehisar'ı hem ulusal hem de uluslarası turizme kazandıracak olan Güzelcehisar Lav Sütunları Seyir Terası, İskele, Festival Alanı ve Yürüyüş Yolları Projesinin ihalesi yapıldı. AK Parti Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç, Güzelcehisar Lav sütunlarının turizme kazandırılması maksadıyla Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı (BAKKA) Mali Destek Programı kapsamında Bartın İl Özel İdaresi'nce yapımı gerçekleştirilecek olan Güzelcehisar Lav Sütunları Seyir Terası, İskele, Festival Alanı ve Yürüyüş Yolları yapım işi ihalesinin İl Özel İdaresinde gerçekleştirildiğini açıkladı.

AK Parti Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç, Güzelcehisar Lav sütunlarının turizme kazandırılması maksadıyla Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı (BAKKA) Mali Destek Programı kapsamında Bartın İl Özel İdaresi'nce yapımı gerçekleştirilecek olan Güzelcehisar Lav Sütunları Seyir Terası, İskele, Festival Alanı ve Yürüyüş Yolları yapım işi ihalesinin İl Özel İdaresinde gerçekleştirildiğini söyledi. Dünyada ender olan Güzelcehisar lav sütunlarını Bartın turizmine kazandıracaklarını belirten Tunç, “Bu amaçla Bartın İl Özel İdaremizce hazırlanan proje, Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Mali Destek programı kapsamına alındı. Ayrıca, 1.derece doğal sit alanı olan Güzelcehisar sahilinin koruma amaçlı imar planını Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca onaylandı. Projenin yapım safhasına geçtik. Projede öngörülen seyir terası, iskele, festival alanı ve yürüyüş yollarının yapımı için Bartın İl Özel İdaresince 31 Temmuz'da ihalesi yapıldı” dedi.

PROJE BAKKA DESTEĞİNDE

Yılmaz Tunç, BAKKA tarafından 2016 Yılı Küçük Ölçekli Altyapı Mali Destek Programı kapsamına alınan Güzelcehisar Lav Sütunları ve Sahilinin Turizm ve Rekreasyon Amaçlı Peyzaj Uygulama Projesi'nin Bartın İl Kültür Ve Turizm Müdürlüğü ve Bartın İl Özel idaresince hayata geçirileceğini kaydederek Güzelcehisar lav sütunlarını turizme kazandıracaklarını söyledi.

“BAKANLIK KORUMA AMAÇLI İMAR PLANINI ONAYLADI”

Güzelcehisar Projesi İmar Planının Bakanlıkça onaylandığını ifade eden Tunç, tarih ve doğanın iç içe olduğu Güzelcehisar'ın milyonlarca yıl öncesinde oluşan lav kayalarına sahip olduğunu belirtti. Tunç, “80 milyon yıl önce volkanlardan akan lavların soğuyup kristalleşerek kaya haline dönüşmesi, altıgen, beşgen ya da dörtgen biçimli bir yapıya dönüşerek düzgün geometrik yapıya sahip denize dik bir şekilde çapları 50–100 cm, boyları 30 metrenin üzerinde sütunlar halini alması ile doğal bir güzellik oluşmuştur. Bu güzelliği ülkemiz turizmine kazandırmak için başlattığımız çalışmalarda önemli ilerlemeler sağladık. Koruma amaçlı imar planımızı bakanlıktan onaylattık. BAKKA'dan alacağımız maddi destekle, Güzelcehisar lav sütunları ve sahilinin turizm ve rekreasyon amaçlı peyzaj uygulama projesini hayata geçireceğiz” şeklinde konuştu.

“DÜNYADA ENDER DOĞAL MİRAS”

Dünyada Kuzey İrlanda, İskoçya ve Kalifornia'da bulunan lav sütunlarının koruma altına alınarak doğal miras kabul edildiğini belirten Yılmaz Tunç, Bartın'da da dünyanın ender gelişmiş doğal oluşumları arasında yer alan Güzelcehisar lav sütunlarını turizme kazandıracaklarını kaydetti.

DİRİM TEKNE TURUNDA PROJEYİ TANITMIŞTI

Bartın Valisi Nusret Dirim geçen hafta 24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramı dolayısıyla basın mensupları için düzenlediği tekne turunda Güzelcehisar Lav Sütunları ve Sahilinin Turizm ve Rekreasyon Amaçlı Peyzaj Uygulama Projesi'ni de basın mensuplarına yerinde tanıtmıştı. İl Özel İdaresi Genel Sekreteri İbrahim Kayış, İl Kültür ve Turizm Müdürü Fuat Dursun, Bartın Üniversitesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Öğretim Üyesi Bülent Cengiz, İl Özel İdaresi Proje Sorumlusu ve projenin kontrolörü Yüksek İnşaat Mühendisi Emir Ali Dadaylı'nın da bulunduğu gezi de Dirim, proje hayata geçtiğinde Güzelcehisar'ın sadece Turkiye'ye değil aynı zamanda dünyaya tanıtılacağını ifade etmişti.

SADECE ÜLKE DEĞİL DÜNYA TURİZMİNE DE KAZANDIRILACAK

Güzelcehisarı'ın hem doğası hem de iklimiyle ayrı bir güzelliği olduğunu vurgulayan Nusret Dirim, Güzelcehisar Lav Sütunları ve Sahilinin Turizm ve Rekreasyon Amaçlı Peyzaj Uygulama Projesi ve yapılacak diğer çalışmalarla ilgili şu bilgileri vermişti:

“Burada çok özel bir doğa oluşumu var. Buraya Cenab-ı Allah bu güzelliği vermiş. Burada lav sütunları ve lav sütunlarının oluşturduğu mağaralar var. Bunun Türkiye ve dünya turizmine kazandırılması için Bartın Üniversitesi, Bartın İl Özel İdaresi ve Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı(BAKKA) ile birlikte bir çalışma yapıyoruz. Bu çalışmayı projelendirdik ve ihale aşamasına geldi, ihale için gününü de aldık. İnşallah kısa süre içerisinde de ihalesini gerçekleştireceğiz. Projedeki ana tema buradaki lav sütunlarıyla ilgili bir farkındalık oluşturmaktır. Vatandaşlarımız ve ilimize gelen turistler buranın plajından faydalanıyorlar ama buradaki doğal güzelliklerin farkına varamıyorlar. Biz bu proje kapsamında yapılacak olan yürüyüş yolları, oturma alanları ve seyir terasıyla bu doğal güzelliklere onları sürüklemek istiyoruz.

DİRİM: “GÜZELCEHİSAR'IN YAĞMALANMASINA İZİN VERMEYECEĞİZ”

Projenin başarılı olacağını değerlendiriyoruz ama tabi bölgedeki sert kış koşullarının projeyi nasıl etkileyeceğini de zaman içerisinde gözlemleyeceğiz. Lav sütunları ile ilgili farkındalığı güçlendirmek adına yılda bir kez de lav sütunlarıyla ilgili bir festival organize etmeyi düşünüyoruz. Ama her şeyden önce bu güzellikleri korumamız gerekiyor. Bugünkü maddi imkanlarımız, teknik donanımlarımız bunu tam olarak dünya turizmine entegre edecek imkanları bize sağlamıyor. Birkaç kuruluşun imkanlarını birleştirerek bir şeyler yapmayı çalışıyoruz ancak biz buraları yağmalatmamak için öncelikle Güzelcehisar'ın imarı tamamlandı. Güzelcehisar, İnkumu'nda olduğu gibi hiçbir şekilde gelişigüzel bir imar gelişiminin olup, yağmalanmasına izin vermeyeceğiz.

“YÖRE HALKININ DA PROJEYİ DESTEKLEMESİ SON DERECE ÖNEMLİ”

Burayı sağlıklı bir şekilde gelecek kuşaklara bırakırsak, doğru adımlar atarak buradaki gelişmeleri yönetebilirsek gelecekte buralar çok önemli turizm merkezleri olacaktır. Yolunu genişleteceğiz Ayrıca buranın yolunu da genişletmek istiyoruz. Buraya tur otobüslerinin kolaylıkla girip çıkabileceği şekilde yol açacağız. Şuan yaz sezonu dolayısıyla turizmcileri de rahatsız etmek istemiyoruz ama kış döneminde inşallah buranın yolunu genişletmiş olacağız. Bölge halkının projeyi desteklemesi de önemli Burası aslında Güzelcehisar Köyü'nün bir mahallesi. Buradaki yerel sakinlerinin de projeyi desteklemesi son derece önemli.

“GÜVENSİZ OLAN HİÇBİR ŞEYİ İNSANLARIMIZIN HİZMETİNE SUNAMAYIZ”

Bu nedenle onlarla da zaman zaman bir araya geliyoruz ve bu projeyi anlatıyoruz. Tabi onların projenin uygulamasını zaman içerisinde görmeleri önemli. Şu anda tam olarak ne olacağı konusunda bir fikir sahibi olamadıklarını değerlendiriyoruz ve biraz kuşku ile karşıladıkları noktalar olduğunu biliyoruz. Burada özellikle kış sezonunda çok sert dalgalar olacağı için burada kayalıklara yapılacak olan platformların dayanmayacağını düşünüyorlar. Onların yine kısa süre içerisinde harap olacağını, kış döneminde dalgaların içerisinde buraların güvenli bir şekilde kullanılamayacağı şeklinde düşünceleri var. Bunların tabi teknik çalışmalarını arkadaşlarımız yaptılar. Burada güvensiz olan hiçbir şeyi biz insanlarımızın hizmetine sunamayız.

“BURANIN A KENDİNE ÖZEL BİR İKLİMİ DE VAR”

Teknik olarak bütün güvenlik çözümleri sağlandıktan sonra buranın insanların kullanımına turizmin kullanımına açılması söz konusu olacak. Eğer öyle bir güvenlik zafiyeti görürsek bunu biz ihtiyaç olduğunda da kapatabileceğimiz bir imkân olacak. Belki bazı günlerde hava şartları sebebiyle kayalıklara ziyaretçilerin çıkmasına izin vermeyebiliriz. Önce Bartın halkı burayı tanımalı. Buranın ayrıca kendine özel bir iklimi de var, burası çok farklı bir yer. Bartın'ın ikliminden farklı bir iklim var ve burada turunçgiller yetişiyor. Bu da buranın kendine özel bir iklimi de olduğunu gösteriyor. Buradaki tanıtım bu güzellikleri öncelikle Bartın halkının burayı tanıyıp burayı benimsemesiyle ve anlatmasıyla başlayacaktır. Daha sonra tabi ki festivaller, en azından yılda bir defa toplu bir tanıtım faaliyeti olacaktır.

“ÖNCÜLÜK YAPIP LAV SÜTUNLAR FESTİVALİ DÜZENLEYECEĞİZ”

Ancak zaman içerisinde ben Bartın'dan bu yana en azından günde birkaç tane teknenin buraya gelebileceği ilgiyi oluşturabileceğimizi düşünüyorum. Buraya yarım saatte gelinebiliyor. Sabah Bartın Irmağından başlandığında öğlene kadar rahatlıkla buraya gelinip dönülebilir. Biz Bartın Valiliği festival düzenlenmesi noktasında öncülük yaparak bunu başlatacağız. Zaman içerisinde bunu sahiplenen turizm dernekleri olabilir. Onlarla işbirliğimiz mutlaka olacaktır. Buraya Bartın dışından ilgi duyan turizm organizasyonları var. Onların katılımları da olacaktır. Tabi burası bir köy, bir mahalle olduğu için ağırlıklı olarak İl Özel İdaremiz ile birlikte Kültür ve Turizm Müdürlüğü'müz bunun lokomotifi olacaktır ve bir müddet bu şekilde devam edecektir. Ama zaman içerisinde tabi ki buna destek veren birçok turizm organizasyonu ortaya çıkacaktır diye düşünüyorum.

ARKEOLOJİK KAZI DA YAPILACAK

Güzelcehisar'ın kalesi var. Şu anda burçları gözüküyor. Bu da aslında Amasra Kalesi kadar önemli ve tarihi bir kale. Bir turistik destinasyon noktası olarak bu bölgeyi zenginleştiren bir yer ve burası aynı zamanda arkeolojik sit alanı. Burayla ilgili üniversitemiz şuanda bir çalışma yapıyor. Bartın Üniversitesi Arkeoloji Bölümü şu anda ekipleriyle birlikte Bakanlık'tan gerekli izinleri alıp burada kazı çalışması yürütecekler. Öncelikle bunun rölevesi çıkarılacak. Orijinal şekli nasıl? Onlara ulaşıldıktan sonra bütçe imkanları oluşturulup restorasyonu yapıldıktan sonra buranın da turizme kazandırılması gerekiyor. Ayrıca köyün içerisinde de birçok tarihi değer de var. Onlarla ilgili de çalışmalar yapılması gerekiyor. Tarihi mezarlıklar var, Müslüman mezarlıkları, gayrimüslim mezarlıkları var. Bu nedenle burası çok önemli bir bölge.”

CENGİZ: “DÜNYADA EŞİ BENZERİ YOK”

Bartın Üniversitesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Öğretim Üyesi Bülent Cengiz'de projeyle ilgili basın mensuplarına teknik bilgiler vermişti. Projenin başlangıç projesi olduğunu kaydeden Cengiz şu açıklamalarda bulunmuştu.

“Başlangıç projesi olarak bu projeyi esas aldık. Şuanda alan bakir bir alan yani standart bir kullanım söz konusu değil. Projenin daha planlı bir şekilde ilerleyebilmesi için alanda gerekli alt yapı çalışmalarının öncelikle yapılması gerekiyor. BAKKA da projeye destek veriyor. Güzelcehisar gerçekten adı gibi güzel bir yer. Gerçekten içinde birçok güzelliği barındıran bir yer. Doğal güzellikleri ve iklimsel avantajıyla önemli bir çekim merkezi olduğu gibi Güzelcehisar Kalesi gibi arkeolojik sit alanlarına da sahip. Ama en önemli özelliği dünyada eşi benzeri olmayan lav sütunlarına sahip olması.

TÜRKİYE'DE EŞİ BENZERİ YOK

Lav kayaları ve lav sütunlarıyla Güzelcehisar, Bartın'ı hem ulusal hem de uluslararası alanda tanıtacak bir özelliğe sahip. Biz de bu özelliğinden yola çıkarak bu projeyi hazırladık ve projede bunu vurguladık. Bugün dünya UNESCO listesinde yer alan Kuzey İrlanda'daki lav kayalıklarına benzer bir oluşum Güzelcehisar'da da var. İrlanda'daki alan yılda 2-3 milyon turist çekiyor ve bilimsel amaçlı turlarda düzenleniyor. Biz tüm bu örneklerden yola çıkarak neden Güzelcehisar'da böyle bir yer olmasın diye düşündük.

SADECE DENİZDEN GÖRMEK MÜMKÜN

BAKKA'ya sunduğumuz projede bir alt yapı projesi olduğu için projede alandaki en temel ihtiyaçları göz önünde bulundurduk. Lav kayalıklarının görünebilirliği, tanıtımı ve ilimiz ile ülkemize ekonomik girdisini ön planda bulundurduk. Bütün bunlardan yola çıkarak bu projesi hazırladık. Güzelcehisar sahili lav kayalıklarının devamlılığını sağlayan bir alan. Mugada sahiline deniz içerisinde uzanan lav kayalıkları var. Bunları karadan görmek çok mümkün değil. Çünkü asıl oluşumlar deniz içerisinde. İrlanda'da benzer şekilde deniz içerisinde bulunuyor.

850 METRE UZUNLUĞUNDA İSKELE YAPILACAK

Bu lav kayalıklarının en güzel tanıtım şeklinin ise kuzeyden güneye Güzelcehisar sahilini de içerisine alarak toplam 850 metre uzunluğunda bir iskeleyle birbirine bağlamak olduğuna karar verdik. Bu iskele sayesinde fotoğraf çekilebilmesi de dahil olmak üzere erişilebilirliği sağlamış olacağız. Plajı kuzeyden güneye birbirine bağlayarak 3 metre genişliğinde ve toplam 850 metre uzunluğunda imar planına uygun bir şekilde bir yürüyüş parkuru düzenledik. Ayrıca alanın kuzey noktasında bir 290 metrekarelik seyirterası oluşturulacak. Alanın orta noktasında ise festival alanı oluşturulacak. Çünkü turizm sektöründe festivaller tanıtım açısından önemli bir unsur oluşturuyor. Bartın Valiliği de lav festivalleri düzenlemeyi planlıyor.

BAKKA YÖRE HALKINA TURİZM EĞİTİM VERECEK

Tabi bu iskele yürüyüş parkurlarının ileriki aşamalarda daha da uzatılabilmesi söz konusu. Bunun için bu iskeleler eklenebilir nitelikte olacak. Aynı zamanda proje çerçevesinde yöre halkının bilinçlenmesi açısından BAKKA tarafından turizm eğitim faaliyeti gerçekleştirilecek. Konunun bilimsel platformda tartışılabilmesi amacıyla da bir çalıştay gerçekleştirilecek. Ayrıca Kuzey İrlanda'ya bir teknik gezi de gerçekleştirmeyi planlıyoruz. Tüm bu çalışmaları gerçekleştirdiğimiz takdirde burası hem ulusal hem de uluslararası alanda önemli bir çekim merkezi olacak. Buradaki kontrolsüz turizm faaliyetleri çok daha kontrollü bir şekilde gerçekleşecek ve halkın yaşam standardı yükselecek.”

LAV SÜTUNLARI NASIL OLUŞTU?

Peki Güzelcehisar'daki 80 milyon yıllık lav sütunlarının özelliği ne? Nasıl oluştu?

Tarih ve doğanın iç içe olduğu Güzelcehisar, Bartın'a 17 kilometre uzaklıkta. Güzelcehisar'ı 80 milyon yıllık lav sütunları daha da anlamlı hale getirmiş. Lav sütunları şu şekilde gelişmekte. Bugün bilinen Karadeniz dağ kuşağı, günümüzden 80 milyon yıl önce volkanların yer aldığı bir yay şeklinde idi. Bölge derin bir vaziyette Tetis Okyanusu ile kaplıydı. Anılan okyanus tabanının kuzey yönünde dalıp batması, her iki tabanın yerin derinliklerinde eriyip yüzeye çıkması sonucunda, Bulgaristan sınırında başlayıp Gürcistan'a kadar varan bir alanda, volkanlar serisine sebep olmuştur. Volkanlardan akan lavlar soğuyup kristalleşerek kaya haline dönüşürken, soğuma ve katılaşmanın doğal sonucu olarak büzülmüştür. İşte bu büzülme kayada gerilim yaratmaktadır. Bunun doğal sonucu olarak çatlaklar meydana gelmiş ve bu çatlaklar giderek büyümüştür. Altıgen, beşgen ya da dörtgen biçimli bir yapıya dönüşen bu düzgün geometrik yapıya Lav Sütunu adı verilmektedir.

DÜNYANIN ENDER GELİŞMİŞ DOĞAL OLUŞUMLARI

Güzelcehisar lav sütunlarının çapları 50-100 santim olup, boyları 30 metrenin üzerindedir. Kuzey İrlanda, İskoçya ve Kalifornia'da bulunan lav sütunları koruma altına alınarak doğal miras kabul edilmişlerdir. Türkiye'de Jeolojik Miras Envanteri Önerileri içeresinde bulunan Güzelcehisar lav anıtları, dünyanın ender gelişmiş doğal oluşumlarındandır. Kalifornia'daki Devil's Postpile doğal anıtı her yıl dünyanın dört bir yanından gelen yüz binlerce turist tarafından ziyaret edilmektedir.