Tasarım gözetimini bakanlık belgeli inşaat mühendisleri yapacak

Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Ali Özcan, Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği kapsamında Resmi Gazetede yayımlanan Tasarım Gözetimi ve Kontrolü Hizmetlerine Dair Tebliği gereğince bundan sonra binaların tasarım gözetimi ve kontrolü hizmetini, Bakanlıktan tasarım gözetmenliği belgesi alan ve münhasıran akademik eğitim, proje tasarımı veya proje danışmanlığı işiyle uğraşan inşaat mühendislerince yapılacağını söyledi. Özcan, “Bakanlığımızın, Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği kapsamında yapılacak "Tasarım Gözetimi ve Kontrolü Hizmetlerine Dair Tebliğ"i, 11 Ocak 2019 tarihli ve 30652 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Tasarım Gözetimi ve Kontrolü Hizmetlerine Dair Tebliğ ile Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği kapsamında özel uzmanlık gerektiren konularda tasarımın gözetimi ve kontrolü hizmetini yerine getireceklerin eğitim koşulları, mesleki yeterlilik, deneyim konuları ve bunların belgelendirilmesi ile hizmetin yürütülmesine dair usul ve esasların belirlenmesi amaçlandı. Buna göre, tasarım gözetimi ve kontrolü hizmeti, Bakanlıktan aldığı tasarım gözetmenliği belgesiyle çalışan ve münhasıran akademik eğitim, proje tasarımı veya proje danışmanlığı işiyle uğraşan inşaat mühendislerince yapılacak. Belirtilen işlerde yapı sahibince, tasarım gözetmenlerinden tasarım gözetimi ve kontrolü hizmeti alınması ve ilgili gözetmen raporlarının ve tutanakların bir nüshasının yapı ruhsatı başvurusunda statik projelerle idaresine verilmesi zorunlu olacak. Proje müellifleri, tasarımını üstlendikleri projelerde esaslar kapsamında tasarım gözetimi ve kontrolü hizmeti alınmadan proje işini sürdüremeyecek” dedi.

İnşaat Mühendisleri Odasına bildirilecek

Yapı ruhsatı başvurusu sırasında veya herhangi bir şekilde aksine davrandığı tespit edilenlerin İnşaat Mühendisleri Odasına bildirileceğini kaydeden Özcan şöyle devam etti:

“Yapı ruhsatı başvurusu sırasında veya herhangi bir şekilde aksine davrandığı tespit edilenler haklarında işlem yapılmak üzere İnşaat Mühendisleri Odasına bildirilecek. Tasarım gözetmenleri, ortaya çıkan yapı hasarından dolayı yapı sahibi ve ilgili idareye karşı yürüttüğü hizmet dahilinde kusuru oranında sorumlu olacak. Tasarım gözetmenliği belgesi, şartları sağlayan inşaat mühendislerine verilecek. Buna göre, mesleğinde fiilen en az 5 yıldan beri çalışıyor olmak, tasarım gözetmenliği uzmanlık alanlarına göre yeterlilik koşullarını taşımak, mesleki deneyim ve çalışma süreleri, çalışılan kuruluşlardan alınan ve çalışma alanıyla ilgili kamu kurum ve kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca onaylanan belgeyle belgelendirilecek. Tasarım gözetmenliği belgesi alabilmek için adayın, komisyon üyelerince yapılacak değerlendirme sonrası en az 60 puan alması gerekecek. Kabul edilenler, sicile 5 yıl için kaydedilecek ve bu sürenin sonunda yenilenmeyen belgenin kullanımına izin verilmeyecek. İşin mahiyetine göre farklı konularda olmak üzere birden fazla tasarım gözetmeni görevlendirilebilecek.

Yüksek binaların tasarımını gözetmenler heyeti gözetleyecek

Yüksek binaların ve yalıtımlı binaların tasarım gözetimi, asgari 2 gözetmenlik alanından oluşturulan gözetmenler heyetince yapılacak. Tasarım gözetmenlerinin aynı anda hizmet verebilecekleri iş sayısı 5'i, toplam inşaat alanı 360 bin metrekareyi geçemeyecek. Tek bir iş üstlenilmesi halinde ise üst sınır uygulanmayacak. Devletin güvenlik ve emniyeti ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin harekat ve savunması bakımından gizlilik arz eden yapılar için bu kamu kurum ve kuruluşlarınca, sicile kayıt veya herhangi bir bildirim yükümlülüğü olmaksızın tasarım gözetmenliği hizmeti temin edilebilecek. Tasarım gözetmeni görevi süresince, sözleşme konusu işle ilgili doğrudan veya dolaylı kendisine gelen uzman görüşü, danışmanlık, hakemlik ya da buna benzer bir görevi kabul edemeyecek. İşle ilgili yapım, tasarım, denetim, malzeme satışı ve benzeri ticari faaliyetlerde bulunamayacak. Tasarım gözetmenleri de görevleriyle ilgili tutum ve davranışlarının veya hazırladıkları raporların ilgili mevzuata uygunluğu bakımından komisyonca resen veya başvuru üzerine denetlenebilecek. Tasarım gözetmeni siciline kayıtlı bulunan meslek mensupları, Bakanlıkça talep edilmesi halinde, düzenledikleri fiziki belgelerde özel kaşe kullanacak, kaşelerin kullanımından ve saklanmasından sorumlu bulunacak.

Özel Binalar Mühendislik Komisyonu kurulacak

Bu tebliğin uygulanmasıyla ilgili iş ve işlemlerin yürütülmesini sağlamak üzere, Bakanlık merkezinde "Özel Binalar Mühendislik Komisyonu" kurulacak. Komisyon, Bakanlık personeli arasından görevlendirilecek. Komisyon üyelerinin binaların deprem etkisi altında performansa göre tasarımı konusunda birikim sahibi olması, mesleğinde fiilen en az 12 yıldan beri çalışıyor olması gerekecek. Komisyon, tasarım gözetmenliği belgesi başvurularını ve itirazları değerlendirerek karara bağlayacak. Hangi sebepten dolayı olursa olsun; yıllık izin, hastalık ve mazeret izinleri sebebiyle bulunamama halleri hariç olmak üzere; 1 yılda 4 veya üst üste 2 toplantıya iştirak etmeyen komisyon üyesinin üyeliği kendiliğinden sona erecek.

1 Ekim 2019'a kadar görevlendirme yapılacak

Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğinin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 Ekim 2019'a kadar, Bakanlığın hazırladığı listede görevlendirme yapılacak uzmanlık sınıfında veya bu tebliğe göre görevlendirilebilecek durumda, yeterli sayıda tasarım gözetmeni bulunmaması halinde ve yapı sahibinin talebi üzerine, komisyonca listelerin dışından da yalnızca bu işe mahsus hizmet alımına izin verilebilecek.”