ÖZCAN'DAN ATIK AKÜ UYARISI!

Muhammet Civan

Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Ali Özcan, atık akülerle ilgili vatandaşlara uyarılarda bulundu. Türkiye'de yıllık 80 bin ton akü üretildiğini ifade eden Özcan, akümülatör ürünlerinin dağıtım ve satışını yapan işletmelerin, belediyelerin ve akümülatör tüketicilerinin sorumluluklarını açıkladı.

Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Ali Özcan, atık akülerle ilgili vatandaşlara uyarılarda bulundu. Türkiye'de yıllık 80 bin ton akü üretildiğini ifade eden Özcan, Akümülatörler kullanım alanlarına göre starter (otomobil aküleri), stasyoner ve traksiyoner (Telekom aküleri, Enerji santral aküleri, Forklift aküler, kesintisiz güç kaynakları aküleri) akümülatörler olarak sınıflandırılmaktadır. Ülkemizde özel aküler hariç (agm ve jel) bütün kurşun asit aküler (starter, stasyoner ve traksiyoner) dünya standartlarında üretilmektedir. Yıllık üretim ve ithalat miktarı yaklaşık 80 bin tondur. Atık akülerin, gelişigüzel atılması veya yasal olmayan bir biçimde depolanması, zamanla deforme olan ve kırılan akülerden; çevreye kurşun veya kurşunla kirlenmiş sülfürik asitin saçılmasına neden olmaktadır. Bu olay toprak kirliliğinin yanı sıra göller, akarsular, nehirler ve yeraltı suları gibi içme suyu kaynaklarının da kirlenmesine yol açar” dedi.

HAVAYI VE TOPRAĞI KİRLETİYOR

Atık akülerin gelişigüzel yakılmasının zararlarını da açıklayan Özcan şöyle devam etti:

“Atık akülerin gelişigüzel yakılması sonucunda, kurşun kül içinde kalır, açığa çıkan baca gazlarından dolayı havadaki kurşun emisyonu artar ve hava kirliliğine neden olur. 10 gr kurşun 200 kg toprağı kirletmektedir. Atık haline gelen akümülatörlerin uygun koşullarda depolandıktan sonra özel araçlarla taşınarak geri kazanım tesislerine gönderilmesi sağlanmalıdır. 1 ton kurşunun cevherden elde edilmesi için 345 kwh enerji harcanırken, 1 ton kurşunun atık aküden elde edilmesi için yalnızca 115 kwh enerji harcanır. Bu da hem enerji tasarrufu hem de ülke ekonomisine katkı sağlar.

İŞTE İŞLETMELERİN SORUMLULUKLARI!

Akümülatör ürünlerinin dağıtım ve satışını yapan işletmeler ve araç bakım‐onarım yerlerini işletenler; tüketiciler tarafından getirilen atık akümülatörleri almakla, akümülatör üreticilerinin kuracakları sisteme katılmakla ve getirilen atık akümülatörlerin yenisinin alınmaması halinde depozito bedelini tüketiciye ödemekle, tüketicilerin getirdiği atık akümülatörleri, üreticinin öngördüğü şekilde üreticiye veya üreticinin yetkilendirdiği bir kuruluşa dönmesini sağlamakla, işyerlerinde tüketicilerin kolayca görebilecekleri yerlerde atık akülerin bertarafı ile ilgili uyarı ve bilgiler ile depozito uygulaması, atıkların toplama şekli ve yerleri hakkındaki bilgileri sunmakla, atık akümülatörler için geçici depolama alanı oluşturmakla, atık akümülatörleri bu alanda doksan günden fazla tutmamakla, depolama zemininin sızdırmazlığı için depolama yerinin zeminini beton veya asfalttan oluşturarak aside karşı dayanıklı olmasını sağlamakla, duvarlarının aside karşı dayanıklı boya ile boyanmasını sağlamakla, sızdırma ve akıntı yapmayan akümülatörlerin beş adedinden fazlasını üst üste koymamakla, sızdıran akümülatörleri, aside dayanıklı sızdırmaz polipropilen kaplarda bulundurmakla, toplanan atık akümülatörlerin kayıtlarını tutmak, bu kayıtları üreticiye bildirmek ve geçici depolama veya çevre lisanslı taşıyıcılara veya lisanslı geri kazanım tesislerine belgeli olarak teslim etmekle, yükümlüdür. Ancak, perakende akü satışı yapan satıcılarda biriken atık aküleri, en yakın geçici depolara taşıyacak araçlar için lisans alma zorunluluğu yoktur.

TÜKETİCİLER DİKKAT!

Akümülatör tüketicileri; aracının akümülatörünü değiştirirken eskisini, akümülatör ürünlerinin dağıtım ve satışını yapan işletmeler ve araç bakım‐onarım yerlerini işletenlerin oluşturduğu geçici depolama yerlerine ücretsiz teslim etmekle, eskilerini teslim etmeden yeni akümülatör alınması halinde depozito ödemekle, tüketici olan sanayi kuruluşlarının üretim süreçleri sırasında kullanılan tezgah, tesis, forklift, çekici ve diğer taşıt araçları ile güç kaynakları ve trafolarda kullanılan akümülatörlerin, atık haline geldikten sonra üreticisine teslim edilene kadar fabrika sahası içinde sızdırmaz bir zeminde doksan günden fazla bekletmemekle, yükümlüdür.

BELEDİYELERE DE GÖREV DÜŞÜYOR

Belediyelerin görev ve yetkileri; belediyeler, Büyükşehir statüsündeki yerlerde Büyükşehir Belediyeleri; akümülatörlerin belediye katı atık düzenli depolama alanlarında evsel atıklarla birlikte bertarafına izin vermemekle, üreticilerin şehrin muhtelif yerlerinde yapacakları akümülatör toplama işlemlerine yardımcı olmak ve işbirliği yapmakla, belediye sınırları içinde bulunan akümülatör bertaraf tesislerini ve taşıma firmalarını denetlemekle, görevli ve yetkilidir.”