GMİS: 'Gıda harcaması asgari ücreti aştı'

Genel Maden İşçileri Sendikası (GMİS), Zonguldak ve Bartın'da yaşayan 4 kişilik bir ailenin eylül ayındaki mutfak giderinin 25,81 TL artığını açıkladı. Eylül ayındaki mutfak harcamasının bir önceki aya göre yüzde 1,25 arttığını ifade eden GMİS, “Eylül 2019'da mutfak harcaması bir önceki aya göre yüzde 1.25 oranında arttı. Mutfaktaki yıllık artış ürün bazında yüzde 14,58 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde mutfaktaki yıllık enflasyon ise yüzde 11,08 düzeyinde gerçekleşti. Gıda harcamasında meydana gelen aylık yüzde 1,25'lik artış aile bütçesinde bir önceki aya göre yaklaşık 25,81 TL ek yük getirdi. Buna göre Eylül 2019' da Zonguldak'ta yaşayan 4 kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması 2 bin 52,26 TL oldu” dedi.

“Asgari ücret mutfak harcamasını dahi karşılamıyor”

Asgari ücretin 4 kişilik bir ailenin mutfak harcamasını karşılamadığını kaydeden GMİS şöyle devam etti:

Eylül 2018'de mutfak harcaması bir önceki aya göre yüzde 8.23, yıllık yüzde 28.02 oranında gerçekleşmişti. Aralık 2018-Eylül 2019 dönemini kapsayan 9 aylık mutfak enflasyon oranı yüzde 5.78 düzeyinde gerçekleşti. Ocak 2019-Aralık 2019 dönemini kapsayacak olan ve geçtiğimiz günlerde 2 bin 20,00 TL olarak belirlenen yeni asgari ücret, Eylül ayında 4 kişilik ailenin sadece mutfak giderini karşılamaya yeterli olmuyor. Asgari ücretli aldığı bu ücret ile gıda harcamasının yanı sıra konut, eğitim, giyim vb. zorunlu giderleri karşılamak zorunda. Ailelerin gıda harici zorunlu giderleri olan; yakacak, barınma, giyim, ulaşım, eğitim, kültür, sağlık gibi zorunlu giderleri dikkate alındığında içinde bulundukları yaşam koşulları net olarak ortaya çıkıyor.

Süt ürünlerinde artış

Genel Maden İşçileri Sendikasının her ay yaptığı 1 çalışan, bir ev hanımı eş ve 2 çocuktan oluşan çekirdek madenci ailesini kapsayan Gıda Harcaması Araştırmasını oluşturan harcama gruplarında Eylül 2019 da şu değişimler gözlemlendi:

Süt ürünleri grubu; Bu grupta ortalama artış yüzde 0,11 oranında oldu. Bu grupta yoğurt yüzde 1.23, koyun peyniri yüzde 4.23, eski kaşar yüzde 7.66 oranında arttı. Diğer ürünlerde değişim görülmedi.

Tavuk eti fiyatları arttı

Et ürünleri grubu; Bu grupta, kırmızı et ürünlerinden kıyma 1.85, kuşbaşı et 2.86, biftek 3.69, kavurma 3.25, pastırma yüzde 2.90 oranında arttı. Diğer ürünlerde değişim görülmedi. Dar gelirli ailelerin en çok tükettiği et grubunda olan tavuk bir önceki aya göre yüzde 3,20 oranında arttı. Sakatat grubunda da önemli artışlar tespit edildi. Bir önceki aya göre ortalama artış yüzde 9.22 oranında oldu. Yumurta da Eylül ayında yüzde 16 civarında bir düşüş görüldü. Balık ürünlerinde Eylül ayında sezon yeni açıldığı için hesaplamaya alınmadı.

Tahıl ve bakliyat inişli-çıkışlı bir grafik izledi

Bakliyat ve Tahıllar grubu; Bu iki grupta Eylül ayında inişli çıkışlı değişimler gözlemlendi. Bakliyat grubunda dermason kuru fasulye yüzde 5, barbunya yüzde 11, nohut yüzde 1.83, yeşil mercimek yüzde 1.84 oranında fiyat gerilemesi tespit edildi. Kırmızı mercimek ise yüzde 4.84 oranında arttı. Tahıllar grubunda Eylül ayında pilavlık baldo pirinç yüzde 6.75 gerilerken diğer ürünlerde önemli bir değişim tespit edilemedi.

Salatalık zam şampiyonu

Eylül ayında sebze ve meyve grubunda, özellikle sebze grubunda oldukça yüksek fiyat artışları tespit edildi. Sebze grubunda zam şampiyonu yüzde 88 oranındaki artış ile salatalık oldu. Onu, yüzde 83 ile kıvırcık marul, yüzde 66.50 ile kabak, yüzde 63 ile yeşilbiber, yüzde 53 ile ıspanak, yüzde 50 ile patlıcan, yüzde40 oranı ile sarımsak takip etti. Bu grupta fiyatı gerileyen ürünler ise yüzde 6.75 düşüş ile kuru soğan, yüzde 6.25 ile bamya, yüzde 6 düşüş oranı ile patates oldu. Meyve Gurubunda da inişli çıkışlı bir fiyat hareketleri görüldü. Limon yüzde 10 oranında artarken karpuz ve üzüm yüzde 8 oranında fiyatı gerileyen ürün oldu.

Yeşil zeytin rekor kırdı

Yağlar ve yağlı tohumlar grubu; Bu grupta ortalama artış yüzde 2.67 oranında oldu. En yüksek artış yüzde 14,43 oranı ile kahvaltılık yeşil zeytinde meydana geldi. Kahvaltılık siyah zeytin yüzde 6, sızma zeytinyağı yüzde 1.69, ay çiçek yağı yüzde 5 oranında arttı. Şekerli ürünler ve kabuklu yiyecekler grubunda yer alan, kuruyemiş, baharatlar grubu, çaylar grubu ve konserve grubunda önemli fiyat artışları olmadı.

Yoksulluk sınırı 5 bini buldu

2019 Eylül ayında ailenin; gıdanın yanı sıra kira, yakacak, giyim, ulaşım, sağlık, eğitim, kültür ve eğlence gibi zorunlu harcamalarını da kapsayan asgari geçim düzeyi, diğer bir deyişle Yoksulluk Sınırı aylık 65,27 ile 5 bin 287,50 TL oldu.”