Dekar başına 386,79 lira ceza!

Anız yangınlarına karşı Valilik alınacak tedbirleri paylaştı!

Nilay Meryem ÇÖMLEK

Bartın Valisi Dr. Nurtaç Arslan, tarımsal üretimin ana kaynağı olan toprağın biyolojik, kimyasal ve fiziksel yapısının ve çevrenin korunarak doğal denge içerisinde toprağın verimliliğinin sürdürülebilirliği için gerekli önlemleri almak, hububat tarımında hasadı takiben toprağın yapısına ve çevreye vereceği zarar göz önüne alınarak anız yakılmasının önlenmesi için alınacak alternatif tedbirlerle ilgili olarak, teknik elemanların, çiftçilerin eğitilmesini ve kamuoyunun bilgilendirilmesini sağlamak amacıyla Valilik Emri yayımladı.

İlimiz mülki hudutları dahilinde anız yakılmasının önlenmesi konusunda yapılacak çalışmalar ve kontrol hizmetlerinin yürütülmesi ile ilgili usul ve esasları kapsayan söz konusu Valilik emri, 16.12.1998 tarih ve 23555 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Anız Yakılmasının Önlenmesi Hakkındaki Tebliğ (1998/26), Tarım ve Orman Bakanlığı Merkez Teşkilatı Görev Yönergesi'nin 76. maddesinin "e" bendi, 2872 sayılı Çevre Kanununun, Ek-1 maddesinin "c" bendine dayanılarak hazırlandı.

Anız yangınlarının önlenmesi konusundaki sorumluluklar belirlendi

Valilik Genel Emri'ne göre; hasat edilecek ürüne ve çevreye zarar vermemek için ilgililerce, yangın tehlikesine karşı yerinde ve zamanında her türlü emniyet tedbiri alınacak.

Ormana bitişik hububat tarlalarında, ürün sahipleri ve muhtarlar hasadı müteakip yanıcı maddelerden (anızlardan) arındırılmış 5-10 metre genişliğinde pullukla sürülmüş bant oluşturulmasını sağlayacak, orman içi ve kenarı tarlalarda anız, ot ve çalı yakılmasına engel olacak, muhtarlar aksine hareket edenleri Jandarma/Emniyet veya Orman İşletme Müdürlüğü birimlerine bildirecek.

Anız yakımının önlenmesiyle ilgili çalışmaların etkin hale getirilmesi amacıyla diğer kamu kurum ve kuruluşları ile Ziraat Odası Başkanlıklarının eğitmen talepleri İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, İl Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü ve Orman İşletme Müdürlüğü birimlerince derhal yerine getirilecek.

Anız yakılması halinde meydana gelecek orman yangınları ve zararları hakkında İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, İl Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü ve Orman İşletme Müdürlüğü birimlerince eğitim çalışmaları yapılacak ve 5442 sayılı İl İdaresi Kanununun 66'ncı maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak alınacak kararın Valilik/Kaymakamlıklarca halka duyurulması sağlanacak. Anız yakılmasının yasaklanması işleminin mahalle/köy muhtarlıklarınca ilan edilmesi sağlanacak ve yasaklamalara uymayanlar hakkında İl Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğünce 2872 sayılı Çevre Kanununun ilgili maddeleri ve Orman İşletme Müdürlüklerince 6831 sayılı Orman Kanununun ilgili cezai müeyyideleri uygulanacak.

Kontrollü anız yakılmasına izin verilmeyecek

2872 sayılı Çevre Kanununun Ek-1 maddesinin "c" bendinde "Anız yakılması, çayır ve meraların tahribi ve erozyona sebebiyet verecek her türlü faaliyet yasaktır. Ancak, ikinci ürün ekilen yörelerde Valiliklerce hazırlanan eylem planı çerçevesinde ve Valiliklerin sorumluluğunda kontrollü anız yakmaya izin verilebilir." denilse de Valilikçe kontrollü anız yakılmasına izin verilmeyecek.

İl Milli Eğitim Müdürlüğünce anız yangınları ile ilgili olarak tüm okullarda öğrencilere yönelik eğitim verilecek. Müftülüklerce camilerde okunacak hutbelerde anız yangınları konusuna yer verilecek. 6831 sayılı Orman Kanunu gereğince, Devlet ormanlarında belirlenen konaklama yerleri dışında gecelemek, ocak yerleri dışında her türlü ateşin yakılması ile anız veya benzeri bitki örtüsünün yakılması yasaklanmış olup, bu hususun takibi mahalle/köy muhtarlığı, İl Jandarma Komutanlığı, İl Emniyet Müdürlüğü, Orman İşletme Müdürlüğü ve ilgili birimlerince yapılacak. Kontrol görevlileri, halkın ve mahalle/köy muhtarlıklarının uyarılması, anız yakma yasağı ve tarla temizlikleri, orman piknik-mesire yerleri dışında ateş yakma, konaklama ve gecelemeler ile orman alanlarında dikkatli davranılması için uyarı ve ikazlar yapacak.

Biçerdöver sahiplerinin sorumlulukları

Operatör belgeli sürücüler, tarla ve ürün durumu ile arazi yapısını dikkate alarak anızın yakılmasına meydan vermeyecek en uygun yükseklikten biçim yapacaklar.

Kırsal alanda çalışan biçer-döverler dahil tüm araçlarda yangın söndürücü bulundurulması hususu İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü, İl Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü ve Orman İşletme Müdürlükleri ile muhtarlıklarca ilgililere duyurulacak.

Biçerdöverden kaynaklı ürün ve anız yangınlarına meydan vermemek ve ürün kayıplarını engellemek için biçerdöver sahipleri hasat başlamadan önce biçerdöverlerinin bakımlarını mutlaka yaptıracak.

Kamu kurum ve kuruluşlarının anız yakılmasının önlenmesi konusundaki sorumlulukları

İl / İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri ve Ziraat Odası Başkanlıkları

Çiftçi eğitimi programlarında geniş bir şekilde anız yangınlarına yer verilecek, zararları etraflıca anlatılacak. Yapılacak eğitim-yayım çalışmalarında yerel yönetim imkanları ve sivil toplum kuruluşlarının katkıları sağlanarak çevreye duyarlılık yaygınlaştırılacak.

Karayolları 156. Şube Şefliği

Havayı kirleten anız yangınları zaman zaman karayollarında görüşü azaltırken, bu durum trafik kazaları ile can ve mal kayıplarına neden oluyor. Karayolları 156. Şube Şefliğince, yol şevlerindeki otlar temizlenerek yanıcı materyal kaldırılacak, yol kenarlarına anız yangınlarının zararlarına ilişkin uyarıcı levhalar asılacak.

İl Jandarma Komutanlığı ve İl Emniyet Müdürlüğü

Hasat öncesinde, hasat sırasında ve sonrasında kontrol ve devriye görevi arttırılacak. Yangın vukuunda ve istenildiği takdirde yangından etkilenen canlı ve cansız varlıkların taşınması için araç ve personel yardımında bulunulacak. Alınan önlem ve duyurulara rağmen anız yangınına sebep olanlar hakkında yasal işlem yapılmak üzere tutulan tutanak ve yangına ilişkin tüm deliller İl Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü'ne gönderilecek.

İl Milli Eğitim Müdürlüğü

Anız yangınlarının zararlı etkilerinin çocuklarımız ve gençlerimiz tarafından daha iyi kavranabilmesi için eğitim müfredatında anız yangınları ve zararları konularına yer verilecek. Yapılan çalışmalara ilişkin aylık uygulama raporları Mayıs-Ekim ayları itibariyle İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile İl Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü'ne gönderilecek.

Orman İşletme Müdürlükleri

Orman Kanununun ilgili maddeleri doğrultusunda anız yakılmasının yasak olduğu yerleşim birimlerindeki çiftçiler, anız yakılması sonucu meydana gelebilecek orman yangınları konusunda bilgilendirilecek. Mahalle/köy toplantıları şeklinde yapılacak bu bilgilendirmeye İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü, İl Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü ve Orman İşletme Müdürlükleri teknik elemanları da katılacak. Hasat öncesinde, hasat sırasında ve sonrasında yangın duyuruları yapılarak denetimler artırılacak, yangına sebep olanlar hakkında yasal işlem yapılacak.

İhbarlara, acil müdahale ekipleri oluşturularak bu konuda yerel yönetim imkanları ve sivil toplum örgütlerinin katkıları sağlanacak ve çevreye duyarlılık yaygınlaştırılacak. Yangına hassas bölgelerdeki tarım alanları ile orman alanları arasında, yangını önleyecek şekilde greyderle şeritler açılacak. Alınan önlem ve duyurulara rağmen anız yangınına sebep olanlar hakkında, anız yangınının orman alanına 4 kilometre mesafede olması halinde 6831 sayılı Orman Kanununun ilgili hükümleri doğrultusunda cezai işlem uygulanacak. Bu durumda yasal işlem yapılmak üzere tutulan tutanak ve yangına ilişkin tüm deliller İl Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü'ne gönderilecek.

Belediye Başkanlıkları

Anız yakılmasının önlenmesine yönelik olarak, Valiliğimizce yayınlanan bu Genel Emri kamuoyu ve ilgililerin bilgilendirilmesi için ilan edecek. Belediye mücavir alan sınırları içerisindeki anız yangınlarının söndürülmesi için itfaiye birimlerinin müdahalesini sağlayacak. Anız yangınlarına sebebiyet verenleri en kısa sürede belirleyerek ivedilikle ilgili makamlara bildirilmesini sağlayacak.

İl ve İlçe Müftülükleri

Müftülüklerce camilerde okutulması için belli bir program dahilinde anız ve orman yangınları ile ilgili hutbeler hazırlanacak ve bu hutbeler camilerde okutularak anızın yakılmaması hususunda bilinçli bir toplum oluşturulmasına azami gayret gösterilecek.

Mahalle ve Köy Muhtarlıkları

Anız yakılmasının önlenmesine yönelik olarak Bartın Valiliği'nce yayınlanan bu Genel Emir veya Mahalli Çevre Kurulu kararlarını, kamuoyu ve ilgililerin bilgilendirilmesi için ilan edecekler. Anız yangınlarına sebebiyet verenleri en kısa sürede belirleyerek ivedilikle ilgili makamların bilgilendirilmesini sağlayacaklar.

İl Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü

Hasat öncesinde, hasat sırasında ve sonrasında yangın duyuruları yapılarak denetimler artırılacak, yangına sebep olanlar hakkında yasal işlem yapılacak. Anız yangınlarının önlenmesine ilişkin ilgili kurumlarla koordinasyon içinde çalışmalar yapılacak.

Yasaklara uymayanlar hakkında 2872 sayılı Çevre Kanununun ilgili hükümleri doğrultusunda cezai işlem uygulanacak.

2872 sayılı Çevre Kanununun 20. maddesine dayanılarak 2024 yılında Kanuna aykırılık halinde uygulanacak idari para cezaları, 1/1/2024 tarihinden geçerli olacak şekilde güncellenmiş olup, "Anız yakanlara her dekar için 386,79 TL idari para cezası verilir" hükmü ile "Anız yakma fiilinin orman ve sulak alanlara bitişik yerler ile meskun mahallerde işlenmesi durumunda ceza 5 kat artırılır" hükmü uygulanacak.

Yapılan çalışmalara ilişkin aylık uygulama raporları Mayıs-Aralık ayları itibariyle İl Tarım ve Orman Müdürlüğü'ne gönderilecek.

Herhangibir aksaklığa meydan verilmeyecek

Bu Genel Emrin; Kaymakamlıklar, Belediye Başkanlıkları ve Muhtarlıklar tarafından mahallinde umumi vasıtalarla ilan edilerek veya ettirilerek vatandaşlara duyurulması sağlanacak.

Belirtilen hususlar ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca yakından takip edilerek uygulamada herhangi bir aksaklığa meydan verilmeyecek.

Bu Genel Emir yayım tarihi olan 2 Temmuz 2024 itibariyle yürürlüğe girerken bu genel emir hükümlerini Bartın Valiliği yürütecek.