Bankoğlu 'Esnaf için ciddi adımlar atılmalı'

CHP Bartın Milletvekili ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Anayasa Komisyonu Üyesi Aysu Bankoğlu, koronavirüsle mücadele edilen bugünlerde her toplumsal kesimin derinden yaşadığı gibi esnaflarımızın da önemli ekonomik sıkıntılar yaşadığına dikkat çekerek herkesi kapsayıcı ve ciddi adımlar atılması gerektiğini vurguladı. Bankoğlu, salgın tedbirleri kapsamında dükkanlarını kapatmak zorunda kalan esnafların oldukça düşük bir bölümünün sağlanan güvencelerden faydalanabildiğine işaret ederek şunları aktardı:

"Ülkemizde, toplam 1 milyon 753 bin 213 esnafımız var ve bunlardan yalnızca 264 binine hükümet tarafından güvence sağlanıp önlemler alınabildi. Dolayısıyla, bu noktada, gerek seçim çevrem Bartın'da, gerekse de ülkemizin genelinde bir kapsayıcılık sorunu bulunduğu apaçık ortadadır. Öte yandan, kamu bankalarınca sağlanan esnaf kredisinden yararlanabilen esnaflarımızın oranı ise, genele bakıldığında, yalnızca yüzde 8'de kalmıştır. Her ne kadar büyük büyük paketler, ihtişamlı bir biçimde açıklanıyor görüntüsü verilmeye çalışılsa da, uygulamada, iktidarın sınıfta kaldığına şahit oluyoruz.

“Kamu bankalarının aradığı şartlar gerçeklikten çok uzak”

Her şeyden önce, açıklanan kredi paketlerinden faydalanabilmek için kamu bankalarının aradığı şartlar bile, gerçekçilikten son derece uzaktır. Bu noktada, ufak ama önemli bir ayrımın altını çizmek isterim. Niteliği itibarıyla özel bankalardan farklı konumda yer alan kamu bankalarının, yurttaşlarımıza birtakım şartlar sunarken son derece uygun koşullar sunması gerekmektedir. Ayrıca, sunulan ve reklamı yapılan paketin, kredi olduğu da dikkatlerden kaçmamalıdır. Dolayısıyla, herhangi bir hibe veya son derece avantajlı, esnaflarımızı yaşanan darboğazdan kurtaracak ideal koşullar kesinlikle bulunmamaktadır."

“Ekonomik sorunlarla böylesi paketlerle mücadele edilemez”

Bankoğlu, koronavirüs salgını sebebiyle hem Bartın'da, hem de tüm yurt genelinde pek çok esnafın iş yapamaz duruma geldiğini belirterek açıklanan Destek Paketi'ndeki yanlış bir uygulamaya daha işaret etti ve "Bahsetmekte olduğum Esnaf Kredisi Destek Paketi'ndeki kredi imkânından yararlanabilmek için esnaflarımızın, "vergi ve SGK prim borcu bulunmaması" koşulu aranmaktadır. Salgın süreci başlamadan önce de ekonomimizin oldukça zor bir dönemden geçtiğini sürekli olarak dile getiriyorduk. Bu yönüyle, kredi paketi için aranan şartlar arasına "vergi ve SGK prim borcu bulunmamasını" eklemek, açık biçimde, “Paketten belirli sayıda esnafımız yararlansın ama biz reklamını daha üst toplam tutarlardan yapalım" demektir. Şüphesiz ki, böyle bir anlayış, esnaflarımızın dertlerine, yalnızca bir kısmının derdine ve bir süreliğine pansuman olabilir. Gün geçtikçe etkisi yükselecek ekonomik sorunlarla böylesi paketlerle mücadele edilemez; edildiğinde de sonuç hüsran olur" dedi.

“Esnafa destek kredisinde ipotek ve kefil gösterilmesi de gerekli”

Anayasanın 2. Maddesinde bulan sosyal devlet ilkesinin en temel gereklerinden biri olarak devletin, esnafların da yanında olması gerektiğinin altını çizen Bankoğlu, sınırlı miktarda kredi sağlanmasıyla yetinilemeyeceğini ifade ederek esnafa kira desteği verilmesi gibi diğer bazı uygulamalarla da destek sağlanmasının gerekliliğine işaret etti. Destek Paketindeki kredi şartlarının, son derece zorlayıcı ve kısıtlayıcı bir anlayışla hazırlandığına bir örnek daha veren Bankoğlu, ilk günlerde yapılan başvurularda, sayılan bütün şartların yanı sıra ipotek ve kefil gösterilmesinin de gerekli olduğunu vurguladı. Bununla birlikte söz konusu koşullardan, gelen yoğun ve haklı tepkiler üzerine geri adım atılmak zorunda kalındığını da hatırlattı.

Diğer bir yandan, anayasal bir kurum olan Ekonomik ve Sosyal Konseyin yıllardır bir toplantı dahi yapmamış olmasının da her bir esnafımızı aslında doğrudan etkilediğini belirten Aysu Bankoğlu, şunları söyledi:

"Ekonomik ve Sosyal Konsey, Anayasamızın 166. maddesinde öngörülen ve esasında, üst bir kuruluş olsa da özellikle şu salgın döneminde, esnaflarımızın sorunlarına cevap verebilecek düzeyde ve önemde bir kurum. Ekonomik ve sosyal politikaların oluşturulması hususunda istişari nitelikte görüş bildiren bu Konsey'de, her kesim gibi esnafın da temsilcileri yer alıyor. Temel problem ise bu Konsey'in, 2009 yılından beri bir kez dahi toplanmamış olmasında. Şayet bugünün can yakıcı şartlarında, bahse konu Konsey toplanmak suretiyle daha kapsayıcı kararlar alınabilseydi, çok daha fazla sayıda esnafımız, bir süreliğine de olsa desteklenmiş olabilecekti."

Bankoğlu, sözlerini sonlandırırken, korona günlerini de hep birlikte aşacaklarına olan inancını bir kez daha dile getirdi ve ortaya koydukları tespitler ile eleştirilerin, Bartın halkı başta olmak üzere tüm vatandaşların sosyal ve ekonomik anlamda oldukça zorlu geçen bu süreçten, en az hasarla ayrılabilmeleri amacıyla dile getirildiğini vurguladı.