Bankoğlu 'Amastris Yeniden Doğuyor!'
CHP Bartın milletvekili ve TBMM Anayasa Komisyonu üyesi Av. Aysu Bankoğlu geçtiğimiz günlerde Amasra'da bulunan Amasra Müze Müdürlüğü Kurtarma Kazısı'nda incelemelerde bulunarak yetkilerden bilgi aldı. Amasra Müze Müdürü Zübeyde Kuru, Amasra Belediye Başkanı Recai Çakır, Kaymakam Kadir Perçin ve uzman akademisyenlerle birlikte yaptığı kazı incelemeleri üzerine Bankoğlu, önemli açıklamalarda bulundu.
2017'de sonlandırılan ve bu sene Haziran ayında tekrar başlayan kazı çalışmalarının Amasra'da yapılan ilk bilimsel kazı çalışması olduğunu belirten Bankoğlu, “Bu kazı çalışması yalnızca Bartın için değil, ülkemiz için tarihi, kültürel ve ekonomik anlamda çok önemli bir çalışmadır,” diyerek Amastris antik kenti ve kazı çalışmaları hakkında bilgiler verdi. Bankoğlu'nun açıklamaları şöyle:
“Fatih'in Çeşm-i Cihan'ı Amasra, sadece doğal güzellikleriyle değil, Truva Savaşı dönemine uzanan yaklaşık 5 bin yıllık tarihi ve kültürel mirasıyla yalnızca Batı Karadeniz'in ve Türkiye'nin değil, dünyanın çok önemli bir noktası. Burası, Roma'dan Yunan ve Bizans'a, Ceneviz ve Osmanlı'ya kadar birçok medeniyetin izlerini taşıyor. Amasra'ya ismini veren kurucusu Amastris birçok yönden ilgi çekici bir karakter. Tarihte adına para bastıran ilk kadın hükümdar olan Amastris, Pers İmparatoru'nun yeğeni ve Büyük İskender'in baldızı olması sebebiyle doğu ve batı sentezi olan Helenistik dönemi simgeliyor. Kurduğu Amastris antik kenti ise hem mimari hem de ticari anlamda dönemin önemli bir eyalet merkezi konumunda.”
“Amastris'in görkemli yapılarının kapısı aralanacak!”
Uzmanların Amastris antik kentine ilişkin önemli bilgiler verdiğini belirten Bankoğlu, “Amastris antik kentinden günümüze Gymnasion ve Bedesten kalıntılarının ve tiyatro kalıntılarının olduğunu biliyorduk. Ancak, uzmanlar bugün yaklaşık 14-15 bin kişinin yaşadığı ilçede Roma döneminde yaklaşık 20-25 bin kişinin yaşadığını belirtiyor. Bu da burada bugünkü yerleşim yerinden çok daha geniş bir yerleşim yeri olduğuna işaret ediyor. Tarihi kaynaklar ve uzmanlar Amasra'da mermer sütunlu caddeler, tapınak ve stadyumlar gibi görkemli anıtsal yapıların ve sivil mimarlık örneklerinin olduğunu söylüyor. Dolayısıyla, Amastris medeniyetinin halihazırda bulunan kalıntılardan çok daha fazla kalıntılarının olduğu düşünülüyor. Nitekim, Amasra müzesi bugün burada devam eden kazı çalışmaları başlamadan önce, sadece tesadüfen bulunan eserlerle bile Türkiye'nin en zengin müzelerinden biriydi. Şimdi burada yapılan kazılar, bu zenginliği kat be kat arttıracak ve Amastris'in görkemli medeniyetinin kapısını aralayacak,” diyerek kazı çalışmalarının Bartın ve Amasra için oldukça heyecan verici olduğunu belirtti.
“Kültürel önceliğimiz olacak”
Amastris tapınak kalıntıları kazı çalışmalarının geçmişine ilişkin de bilgi veren Bankoğlu, “Bu gibi önemli antik yerleşimlerin gün yüzüne çıkarılarak korunması hem insanlık tarihinin kültürel mirasına hem de bölge ve ülke turizmine katkıda bulunması açısından oldukça önemli. Buradaki tapınağa ilişkin ilk bulgular 2014 yılında yapılan bir sondaj çalışması sonucu keşfedilen mermer sütunlarla başladı. Ben o zamanı hatırlıyorum, bu haber bütün Bartın için bir heyecan kaynağı olmuştu. 2017'de ortaya çıkarılan kültürel mirasın kurtarılması için bir kurtarma kazısı gerçekleştirildi, ancak devam ettirilemedi. Ülkemizde maalesef bazı bürokratik süreçler çok ağır ilerliyor. Hükümet, bu gibi tarihi ve kültürel konuları yönetmek ve bütçede önceliklendirmek konusunda maalesef yetersiz kalıyor. Ülkemizdeki kazı çalışmalarının birçoğunda olduğu gibi burada da yıllarca fon ve yatırım bulma sıkıntıları yaşandığı için, 2017'de gerçekleştirilen kurtarma kazısı gerektirdiği şekilde devam ettirilemedi,” dedi.
Bankoğlu sözlerine, “Nihayet bu sene Haziran'da tekrar başlayan kazı çalışmaları, Bartın Üniversitesi'nden oluşturulan bir heyet tarafından, şu anda gezimizde de bize eşlik eden Doç. Dr. Fatma Bağdatlı Çam hocamız öncülüğünde yürütülüyor. Bu kazı çalışmasını Amasra'da yapılan ilk bilimsel kazı çalışması olması bakımından da önemli ve kıymetli buluyorum. Tarihi kazı çalışmalarının uzun vadeli yatırımlar olduğunun, ancak ülkemiz kültür mirası ve ekonomisine katkısını göz önünde bulundurduğumuzda ne kadar önemli olduğunun farkındayız. Bu yüzden de, iktidara geldiğimizde Amastris Tapınağı'ndaki çalışmalar başta olmak üzere, tüm ülkede süregelen, yönetim ve yatırım eksikliği sebebiyle aksayan sürdürülemeyen arkeolojik çalışmaları önceliklendirmek istiyoruz,” diyerek devam etti.
“Bartın ve ülkemiz için heyecan verici”
Kültür ve doğa turizminin bölgenin önemli gelir kaynaklarından biri olduğunu belirten Bankoğlu, “Doğa ve kültür turizmi bu bölge için çok önemli. Tarihte zarif ve süslü kent olarak nitelendirilen Amasra bugün sahip olduğu doğal güzellikleriyle, bisiklet, fotoğrafçılık, amatör balıkçılık ve yaban hayat gözlemi gibi birçok doğa aktivitesine ev sahipliği yapıyor. Bu çalışma sonucunda elde edilecek olan bulgular hem Amasra'nın kültürel tarihine hem de Anadolu medeniyetinin zengin kültürel ve mimari tarihine ışık olacak niteliktedir. Ayrıca, doğa ve kültür turizminin önemli bir gelir kaynağı olduğu bölge ekonomisine de önemli bir katkı sağlayacaktır. Amastris Tapınağı kazılarının, bölge turizmine önemli bir kültürel katkıda bulanacağı açıktır. Artan turizme bağlı olarak bölgede istihdamın artmasıysa en büyük dileklerimizden biridir. Dolayısıyla, burada yürütülen bu kazı çalışması hem Bartın hem de ülke ekonomisi için heyecan vericidir. Bu vesileyle, burada çalışan, emek veren hocalarımıza, öğrencilerimize ve arkadaşlarımıza katkıları için şimdiden teşekkür ediyorum. Kendilerine çalışmalarında her türlü desteği vermeye hazırız,” diyerek açıklamasını tamamladı.