Alınacak tedbirler açıklandı

Nilay Meryem ÇÖMLEK

Bartın Valiliği, olası afetlerin yerleşim birimlerinde genel hayatı etkileyebileceği ve kurumlar arası koordinasyonu gerektirebileceği değerlendirilen şiddetli yağış, fırtına, yoğun kar yağışı ve don kapsamlı meteorolojik uyarılarda, beklenen olayların öncesinde muhtemel can ve mal zararlarının önlenmesi ve azaltılması, müdahale çalışmalarının daha etkin ve verimli yapılabilmesi, vatandaşların huzur ve güven içerisinde seyahat etmelerini ve sürücülerin trafik kural ihlal davranışlarının en aza indirilmesini sağlamak amacıyla trafik kazalarının oluşmasında önemli rol oynayan kış mevsimi koşulları ve trafik güvenliğine yönelik diğer olumsuzlukların yaşanmaması, ilimizde yaklaşmakta olan kış mevsiminde yaşanabilecek olumsuzluklar ile birlikte aşırı yağış nedeniyle oluşabilecek sel ve su baskınlarının önüne geçilmesi amacıyla kamu kurum ve kuruluşlarınca alınacak tedbirleri açıkladı.

Bartın Valiliği’nce yayımlanan “Kış Mevsimine Yönelik Tedbirler” konulu Valilik Genel Emri’nde afet öncesi ve sonrasında alınacak tedbirler kamuoyuyla paylaşıldı.

Bartın Valiliği’nin resmi internet sitesinden duyurulan Genel Emir’de şöyle denildi:

“Kişilerin ve toplumun refah, huzur ve mutluluğunu sağlamak; başta can ve mal emniyetini sağlayarak hayatın her alanında kamu düzeninin tesisine yönelik her türlü tedbiri almak devletimizin asli görev ve sorumluluklarındandır.

5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 9’uncu maddesinin (Ç) fıkrasında valilerin görevleri arasında ‘Kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ve diğer mevzuatın verdiği yetkiyi kullanmak ve bunların yüklediği ödevleri yerine getirmek için valiler genel emirler çıkarabilir ve bunları ilan ederler’ hükmü bulunmaktadır.        

Anılan Kanunun 66’ncı maddesinde; ‘İl genel kurulu veya idare kurulları yahut en büyük mülkiye amirleri tarafından kanunların verdiği yetkiye istinaden ittihaz ve usulen tebliğ veya ilan olunan karar ve tedbirlerin tatbik ve icrasına muhalefet eden veya müşkülat gösterenler veya riayet etmeyenler, mahallî mülkî amir tarafından Kabahatler Kanununun 32’nci maddesi hükmü uyarınca cezalandırılır…’ hükmü yer almaktadır.

İlimiz, sahip olduğu topografik, jeolojik yapı ve iklim şartları nedeniyle başta taşkın – su baskını ve heyelan olmak üzere, yoğun şekilde doğa ve insan kaynaklı afetlere maruz kalmaktadır. Bu afetler, insan ve çevre üzerinde olumsuz etkilere yol açtığı gibi, maddi ve ekonomik kayıplara neden olmakta, sosyal, ekonomik ve toplumsal yaşamı kesintiye uğratmanın yanı sıra kalkınmayı da olumsuz yönde etkilemektedir.

Afet tehlikelerinin ortaya konması, risk azaltma, etkin müdahale ve afet sonrası iyileştirme çalışmalarını kapsayan etkili ve verimli bir afet ve acil durum yönetim sisteminin oluşturulması amacıyla Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nca belirlenen norm ve standartlara uygun olarak İlimizde de çalışmalar yürütülmektedir.

Bu itibarla, olası afetlerin yerleşim birimlerinde genel hayatı etkileyebileceği ve kurumlar arası koordinasyonu gerektirebileceği değerlendirilen şiddetli yağış, fırtına, yoğun kar yağışı ve don kapsamlı meteorolojik uyarılarda, beklenen olayların öncesinde muhtemel can ve mal zararlarının önlenmesi/azaltılması, müdahale çalışmalarının daha etkin ve verimli yapılabilmesi, vatandaşlarımızın huzur ve güven içerisinde seyahat etmelerini ve sürücülerin trafik kural ihlal davranışlarının en aza indirilmesini sağlamak amacıyla trafik kazalarının oluşmasında önemli rol oynayan kış mevsimi koşulları ve trafik güvenliğine yönelik diğer olumsuzlukların yaşanmaması,

İlimizde yaklaşmakta olan kış mevsiminde yaşanabilecek olumsuzluklar ile birlikte aşırı yağış nedeniyle oluşabilecek sel ve su baskınlarının önüne geçilmesi bakımından İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğü’nün 8 Kasım 2024 tarih 87422 sayılı Kış Mevsimi Trafik Tedbirleri yazısı da dikkate alınarak kamu kurum ve kuruluşlarımızca tedbirlerin alınması uygun görülmüştür.”       

Afet ve acil durum öncesinde yapılması gerekenler

Valiliğin kış tedbirleri emrine göre; Türkiye Afet Müdahale Planı kapsamında ana çözüm ortağı kurum ve kuruluşların planlarında görevli personele, afet öncesi, sırası ve sonrasında yapmaları gereken iş ve işlemler hakkında düzenli olarak eğitim vermeleri istendi.  

Ana çözüm ortakları tarafından hazırlanan planlarda görevli personelin değişmesi (emeklilik, tayin, ölüm vb.) halinde vakit kaybetmeden yeni görevlendirmelerin yapılarak devir teslim tutanaklarının tebliğ edilmesine karar verildi.  

Bilgilendirme yapılacak

Bartın Meteoroloji Müdürlüğünce anlık hava tahmin bültenleri ilgili kurum ve kuruluşlara bildirilecek, gerektiğinde kurumlarca Meteoroloji Genel Müdürlüğüne ait www.mgm.gov.tr internet adresinden hava durumu ile ilgili bilgilerin takip edilerek gerekli tedbirler alınacak. Ani hava olaylarına karşı balıkçılar kısa mesajlarla bilgilendirilecek, zirai don riskine karşı, Meteoroloji Müdürlüğünce, Tarım ve Orman İl-İlçe Müdürlükleri,  Belediye Başkanlıkları ve yazılı, görsel ve sosyal medya aracılığı ile çiftçileri ve halkı bilgilendirilecek.

SMS ile uyarıda bulunulacak

Ani hava olaylarının (fırtına, aşırı yağış vs.) Meteoroloji Müdürlüğü tarafından İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’ne bildirilmesi sonrası toplu SMS sistemi kullanılarak tüm kamu kurum ve kuruluş temsilcileri ile muhtarlara, balıkçılara ve sivil toplum kuruluşlarına uyarıda bulunulacak.

Basın ve sosyal medya ile duyurulacak

Kar lastiği olmayan, zincirsiz, takozsuz ve çekme halatsız araçların trafiğe çıkmaması, don ve soba zehirlenmelerine karşı uyarılar, vatandaşların kış şartlarında nasıl araç kullanacakları, trafikte karşılaşılabilecek riskler, trafik kazalarının nedenleri ve meydana geldiği yerler gibi uyarı ve tedbirler Valilik Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü ve yerel yönetimlerce yazılı ve görsel basın ile birlikte sosyal medya aracılığıyla duyurulacak.

Alternatif güzergah belirlenecek

Şehir içi ve şehirler arası “alternatif güzergâhlar” önceden belirlenerek kamuoyuna duyurulacak. Olumsuz hava koşulları nedeniyle karayolunun trafiğe kapanması ve trafik akımının yoğunlaşması halinde taşıt trafiği belirlenen alternatif güzergâhlara yönlendirilecek.

İlçeler için de kararlar alınacak

İlçe Kaymakamlıklarınca kış tedbirleri ile ilgili yapılacak toplantılarda ilçeye has dikkat edilecek hususların belirlenmesi ve ayrıca asılsız ihbarlar nedeniyle müdahale çalışmalarının sekteye uğramaması için muhtarlar vasıtasıyla vatandaşların bilgilendirilmesi sağlanacak.

Denetimler artırılacak

“Kış Lastiği Kullanma Zorunluluğu ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ” ile kış lastiği zorunluluğu, kullanım şartları ve denetimlere ilişkin usul ve esaslar belirlenmiş olup bu kapsamda ülkemizde tescil edilmiş olsun veya olmasın şehirlerarası karayollarında yolcu ve eşya taşımalarında kullanılan taşıtlarda, 1 Aralık 2024 ile 1 Nisan 2025 tarihleri arasında kış lastiği kullanma zorunluluğuna uyulması istenirken buna yönelik denetimler artırılacak.

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na, “Kış Lastiği Kullanma Zorunluluğu” başlıklı 65/A maddesi eklenirken idari para cezalar bu maddeye göre düzenlenecek. Otogar giriş ve çıkışları başta olmak üzere mevzuatta belirtilen veya Valiliklerce karar alınan araçlar, yapılan tüm kontrollerde “KIŞ LASTİĞİ” bakımından da denetlenecek.

Yol kullanımlarına kesinlikle izin verilmeyecek

Kar yağışının yoğun olarak yaşandığı bölgeler ve günlerde İl Emniyet Müdürlüğü ve İl Jandarma Komutanlığı ekiplerince yük taşıyan araçlara yönelik denetimler arttırılacak. Araçlarında gerekli tedbirleri almayan sürücülerin yol kullanımlarına kesinlikle izin verilmeyecek.

Tuzlama ve solüsyon çalışması yapılacak

Karayolları 15. Bölge Müdürlüğü, İl Özel İdaresi ve Belediyelerce yol yapım ve onarım çalışması yapılan güzergâhlarda banket işaretlemeleri yeniden kontrol edilerek, uyarıcı özellikte işaretlemeler kullanılacak ve buzlanma riski bulunan güzergahlarda uygun zaman aralıkları ile yol tuzlama/solüsyon çalışması yapılacak, ilgili idarelerce yeterli miktarda tuz/solüsyon stoğu bulundurulacak.

Gerek Belediyeler gerekse Karayolları ile İl Özel İdaresince, sorumluluk alanlarında yürütülen çalışmalarda yoğun yağışlardan kaynaklı can ve mal kayıplarına meydan verilmemesi için yol, köprü ve menfez gibi yapım işleri usulü dairesinde yapılacak ve bu doğrultuda gerekli tedbirler ivedilikle alınacak.

İl Özel İdaresi tarafından ilçelerdeki yakıt hazırlıklarına bir an önce başlanılacak ve en kısa sürede tamamlanacak.

Temizlik yapılacak!

Şiddetli yağışların ulaşımı ve yerleşim yerlerini olumsuz etkilememesi ve maddi hasarlar ile can kaybına sebebiyet vermemesi için Belediyelerin sorumluluk alanlarındaki akarsu ve dere yatakları ile yol, köprü ve menfezlerin etrafındaki yıkık, dökük ve sökülmüş ağaçlar temizlenecek.

DSİ 233. Şube Müdürlüğünce kış şartlarında oluşabilecek taşkın risklerini minimuma indirmek için Belediye sınırları dışında kalan köprü, menfez ve dere yataklarının temizliğinin yapılacak.

İhtiyaç olan yerlere konuşlandırılacaklar

Kurumlarca iş makinası, ekip ve çalışanlar, meteorolojik uyarılara istinaden ihtiyaç olan yerlerde konuşlandırılacak.

Koordinasyon İl Sağlık Müdürlüğü’nde

İlimiz genelinde kronik rahatsızlığı olan vatandaşların (diyaliz hastaları, doğum hastaları vb.)  sorumluluk bölgelerindeki sağlık kuruluşları tarafından önceden tespitleri yapılarak beklenen afet veya acil durum öncesinde gerekli tedbirler alınacak. Konu resmi ve özel sağlık kuruluşlarına İl Sağlık Müdürlüğünce bildirilerek bu konuda koordinasyonun sağlanacak.

Kesintisiz haberleşme için önlemler

Uzun süreli elektrik kesintisi durumlarında haberleşmenin aksayabileceği (cep telefonu şarjı, GSM operatörlerinin enerjisiz kalması) ve bu nedenle hastaların mağduriyet yaşayabileceği (sağlık için kullanılan cihazların çalışmaması) düşünülerek enerji ve haberleşmenin devamlılığının sağlanması amacıyla ENERJİSA, Türk Telekom, TEİAŞ ve ilgili kurumlarca gerekli tedbirler alınacak. Personel ve araç gereç planlaması yapılarak mağduriyetler en aza indirilecek. 112 Acil Çağrı Merkezi ve AFAD ile protokolleri bulunan TRAC ve BAKTRAD amatör telsiz ve haberleşme STK’larından kesintisiz haberleşmenin sağlanması için destek alınacak, Müftülüğe ait merkezi ezan sisteminin bakım ve kontrolleri yapılarak çalışır durumda bulundurulacak.

Tedbir ve hazırlıklar gözden geçirilecek

Daha önce meydana gelen olaylar göz önüne alınarak, özel önlem alınması gereken ulaştırma ve alt yapı tesisleri, yerleşim yerleri ve etkilenebilecek diğer alanların belirlenerek alınan tedbir ve hazırlıklar gözden geçirilecek.

Takviyede bulunulacak

Karla mücadelede görev alacak tüm kamu kurum ve kuruluşları birbirleriyle koordine içinde hazırlıklarını yapacak ve eksikliklerini giderecek.  Karla mücadelede yetersiz kalınması durumunda ilgili kurum ve kuruluşlar arasında araç gereç ve personel takviyesinde bulunulması için şimdiden planlamalar yapılacak.

İlgili kurum ve kuruluşlarca envanterlerinde bulunan, kış şartlarında kullanılabilecek çekici, kurtarıcı, arazi taşıtı vb. araçların listeleri ile bunlardan sorumlu idareci ve kullanıcıların isim ve irtibat bilgileri, en kısa sürede İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü, İl Emniyet Müdürlüğü Trafik Tescil ve Denetleme Şube Müdürlüğü ve İl Jandarma Komutanlığı Trafik Şube Müdürlüğüne bildirilecek.

Barınmaları sağlanacak

İl ve ilçe merkezi ve köylerde bulunan kimsesiz, sahipsiz ve evsiz kimseler, Belediye Başkanlıkları, İl ve İlçe Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından tespit edilerek barınmaları sağlanacak.

Sokak hayvanlarına ve yaban hayvanlarına yönelik gerekli tedbirler alınacak.

Tatil kararı Valide

İl merkezi ve ilçelerde hava koşulları sebebiyle eğitim ve öğretime ara verilmesi kararı Mülki İdare Amirince verilecek.

Afet ve acil durumlarda görev alan personellere kurumları tarafından gerekli iş güvenliği eğitimleri verilecek.

Afet ve acil durum sırasında ve sonrasında yapılması gereken hususlar

Yerleşim birimlerinde genel hayatı etkileyeceği değerlendirilen aşırı yağış, yoğun kar yağışı ve don, fırtına kapsamlı meteorolojik uyarılarda; muhtemel can ve mal zararlarının önlenmesi/azaltılması, müdahale çalışmalarının daha etkin ve verimli yapılması amacıyla, İl Afet ve Acil Durum Koordinasyon Kurulu, Vali veya Vali Yardımcısı başkanlığında ilgili kurumların katılımıyla toplanacak. İl AFAD Merkezi, gerekirse 24 saat esasına göre ilgili kurumlardan kurumu adına karar vermeye yetkili ve kurum kaynaklarının yönetimini yapabilecek personelin yedeği ile birlikte görevlendirilerek faaliyete geçirilecek, görevli personelin iletişim bilgileri güncel tutulacak ve olayın son bulmasını müteakip olağan çalışma mesaisine devam edilecek.

Bilgi akışı sağlanacak

Afet çalışma gruplarının aktif hale gelmesiyle birlikte her çalışma grubu; müdahale ettiği ihbar, arıza, bakım/onarım ve tespit işlemleri hakkında bilgiye sahip ve raporlama yapabilecek tek bir sorumlu belirleyecek ve sorumlu personeli tarafından AFAD sorumluluğunda bulunan Afet Bilgi Yönetimi, İzleme ve Değerlendirme Çalışma Grubuna bilgi akışı sağlanacak.

Afet çalışma grupları tarafından tespiti yapılan zarar veya hasarın konut, işyeri, depo, ortak kullanım alanı, tarımsal gibi sınıflandırılması konusunda ortak bir dil kullanılabilmesi için saha ekipleri özellikle bilgilendirilecek.

Zaman kaybetmeden müdahale yapılacak

Karla kapanan yolların açılmasından sorumlu olan kurum ve kuruluşlarca 24 saat esasına göre görevlendirme yapılacak.112 Acil Çağrı Merkezi, İl AFAD Merkezi, İl Emniyet Müdürlüğü Haber Merkezi ve İl Jandarma Komutanlığı Haber Merkezinin talepleri doğrultusunda sorunlu bölgelere gerekli müdahale ilgili birimlerce zaman kaybetmeden yapılacak, 112 Acil Çağrı Merkezi ve Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezinden gelen ihbarlara yetki alanı gözetilmeksizin müdahale edilerek yollar açılacak.

Müdahale edilecek yerin yol ağı dışında veya sorumluluk alanı sınırında olması durumunda, yol ağına en yakın ilgili kurumlar tarafından koordineli bir şekilde müdahale edilecek.

Kar yağışı nedeniyle kapanan ana yolların açılmasının ardından tali yollar da ilgili birimler tarafından açılacak, tali yolun aciliyetine binaen (hasta nakli vb.) öncelikli olarak açılmasının gerektiği durumlarda ise ana yolun açılması beklenmeden müdahale edilecek.

Kamu kurumlarının misafirhanelerinden yararlanılacak

Acil durum süreci devam ederken sağlık kuruluşları tarafından taburcu edilmesine karar verilen hastaların ikametgâhları (özellikle köylerde ikamet edenlerin) göz önünde bulundurularak, gerek görüldüğünde İl AFAD Merkezi ile koordine edilecek. Ulaşım bilgisi alınarak taburcu süreleri tekrar gözden geçirilecek, konu resmi ve özel sağlık kuruluşlarına İl Sağlık Müdürlüğünce bildirilecek, konu ile ilgili UMKE ekiplerinden destek alınacak, takibi devamlılık arz eden hastalar tedbir amaçlı İl ve İlçe merkezlerine yönlendirilecek. Bu kapsamdaki hastalara konaklama hizmeti verilebilmesi için kamu kurumlarının misafirhanelerinden yararlanılacak, hastanelerden taburcu edilecek vatandaşların ikametlerine erişimlerinde kamu kurumlarınca gerekli tedbirler alınacak.

Otobüslerin çıkışına izin verilmeyecek

Aynı güzergâh üzerinde olup birden fazla ilin sorumluluğunda olan önemli karayolu ve geçitlerde yoğun kar yağışı, buzlanma ve heyelan gibi durumlarda iller arasında koordinasyon sağlanacak. Karayolu elverişli hale gelinceye kadar araçların uygun yerlerde bekletilecek ve terminalden çıkış yapacak otobüslerin çıkışına izin verilmeyecek.

Sürücüler uyarılacak

Karayollarında şiddetli hava akımına bağlı sis, kar sürgünü, gizli buzlanma gibi olumsuzlukların yaşandığı karayolu kesimlerine gelinmeden önce, özellikle yüksek ve ağır taşıt sürücüler durdurularak “görüş mesafesinin azaldığı”, “takip mesafesini arttırmaları”, “şerit izleme kurallarına uymaları”, “sis farlarını kullanmaları”, “yavaş ve dikkatli seyretmeleri”, “gündüzleri de yakını gösteren ışıklarını yakmaları” hususlarında uyarılacak.

Ekipler koordineli olacak

Karayolunda karla mücadele ve buzlanmayı önleme çalışmalarını yürüten Karayolları 15. Bölge Müdürlüğü ve İl Özel İdaresi ekipleri, şehir içinde ise Belediye ekipleri koordine içerisinde olacak, birimlerce talep edilen yardım derhal yerine getirilecek.

Yollar kapatılmayacak

Karayolları ekiplerince ana arterlerde yapılan yol çalışmaları sırasında karayoluna bağlantısı bulunan ara yollar ve köy yolları kapatılmayacak, gerekirse bu alanlarda da yol açma ve kar temizliği çalışmaları yapılarak, kurumlar arası ikinci bir çalışma yapılmasına mahal verilmeyecek.

Gerekli tedbirler ivedilikle alınacak

Kar yağışı ve hava muhalefeti nedeniyle trafiğe kapanan yollara girmelerine izin verilmeyen araçların sürücüleri ve yolcuları konaklama tesislerinde barındırılacak, yerel yönetimlerce imkânlar dâhilinde her türlü yardım ulaştırılacak, gerektiğinde kamu kurum ve kuruluşlarına ait tesislerden istifade etmeleri sağlanacak, yolda mahsur kalan vatandaşlara Kızılay tarafından ikram yapılacak.

Ulaşıma kapalı olan yolların araç ve yaya trafiğine kapatılmaması durumunda mahsur kalma olayları gerçekleşiyor. Bu nedenle idarenin talimatı ve kolluk kuvvetleri marifetiyle Karayolları ve Belediyeler ile görüşülerek kapalı olan yol güzergahlarına araç ve yaya trafiğinin yönlendirilmemesi için gerekli tedbirler ivedilikle alınacak.

Gerekli yardım yapılacak

Arıza, trafik kazası ve kötü hava şartları nedeniyle yolda kalan araçların çekilip kurtarılması amacıyla, kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşların vinç ve kurtarma araçlarının talep edilmesi halinde gerekli yardım yapılacak.

İş güvenliği tedbirleri alınacak

Afet ve acil durumlarda görev alan personelin iş güvenliği tedbirlerine uygun olarak çalışmaları kurumları tarafından sağlanacak.

Asılsız ihbarlara ceza!

Karla mücadele kapsamında asılsız ihbarda bulunan ve mağduriyete neden olan vatandaşlara 5326 sayılı Kabahatler Kanunu gereğince işlem yapılacak.

Tam bir koordinasyon içerisinde hareket edecek

Kış mevsiminde her türlü ulaşımın kesintiye uğramasını önlemek, buzlanma olan yerlerde alınacak tedbirler ile haberleşme ve enerji kesintisini engellemek üzere genel hayatı olumsuz etkileyebilecek risklerin azaltılması için kurumlar tam bir koordinasyon içerisinde hareket etmelerine karar verildi.

Tüm yetkili kurum/kuruluşlar her türlü teknik imkanları kullanarak, kış mevsiminde genel hayatı olumsuz etkileyebilecek riskleri azaltmak için tam bir koordinasyon içerisinde hareket edecek.

Kurum ve birimlerce denetim faaliyetlerine ağırlık verilecek, yapılan denetimler sırasında aksine hareket edenlerin tespit edilmesi halinde belirtilen mevzuat hükümleri çerçevesinde adli ve idari işlem yapılarak 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 32’nci maddesinde öngörülen idari para cezası uygulanacak.

25 Kasım itibariyle yürürlüğe giren bu emir, aksi kararlaştırıldığı ilan edilmedikçe 1 Nisan 2025 tarihine kadar yürürlükte kalacak.