Fırsat için son tarih 19 Kasım

Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Ali Özcan 31 Aralık 2017 tarihinden önce, son 3 yıl boyunca, hazineye ait tarım arazilerini kullanan çiftçiler için kullandıkları bu arazileri 10 yıla kadar kiralama imkânı getirildiğini açıkladı. Düzenlemeden faydalanacak çiftçilerin Çiftçi Kayıt Sistemi’ne dahil edileceğini ve  kayıt dışının önüne geçileceğini ifade eden Özcan “31 Aralık 2017 tarihinden önce, son 3 yıl boyunca, hazineye ait tarım arazilerini kullanan çiftçilerimize; kullandıkları bu arazileri 10 yıla kadar kiralama imkânı getiriliyor. Düzenlemeden faydalanacak çiftçilerimiz Çiftçi Kayıt Sistemi’ne dahil edilecek, kayıt dışının önüne geçilecek. Çiftçilerimiz kiralanan arazilerle birlikte ucuz kredi imkânlarından, tarım sigortalarından, tarımsal desteklerden de faydalanabilecek” dedi.

Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Sözleşmesiz Kullanımı

Hazineye ait tarım arazilerinin sözleşmesiz kullanımıyla ilgili bilgiler de veren Özcan açıklamalarına şöyle devam etti:

“Hazineye ait tarım arazilerinin çiftçilerimiz tarafından sözleşmesiz olarak kullanılması hâlinde, beş yılı geçmemek üzere ecrimisil gönderilmektedir. Bu durumda çiftçilerimiz ecrimisil öderken, kullanımları herhangi bir sözleşmeye bağlı olmadığından, tarım sektörüne sağlanan destekler dahil sözleşmeye bağlı birçok haktan mahrum kalmaktadır.

Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Çiftçilerimize Doğrudan Kiralanması

Bu nedenle, çiftçilerimizin Hazine arazileri üzerinde gerçekleştirdikleri tarımsal faaliyetleri desteklemek için yeni bir düzenleme daha yapıyoruz. Bu düzenleme ile Hazineye ait tarım arazilerinin ecrimisil ödenerek kullanılması yerine kira sözleşmesi ile kullanılmasını sağlıyoruz. Böylece çiftçilerimizin tarımsal üretim destekleri gibi sözleşmeye bağlı haklardan yararlanmasını ve sözleşmesiz kullanımdan kaynaklanan ihtilafların giderilmesini amaçlıyoruz. Ayrıca kira süresi sonunda yükümlülüklerini yerine getirenlere kira süresini yeniden uzatma veya on yıl boyunca kullananlara doğrudan satın alma hakkı tanıyoruz. Bu düzenlemeden, Ülkemiz genelinde 218 bin çiftçimizin yararlanması beklenmektedir.

Başvuru Süresi ve Şartları

Vatandaşlarımızın bu imkandan yararlanabilmesi için 19 Kasım 2018 tarihine kadar İl Müdürlüğümüz bünyesinde bulunan Milli Emlak Birimine başvurmaları gerekmektedir. Kiralama yapılabilmesi için, Hazineye ait tarım arazilerinin çiftçilerimiz tarafından 31 Aralık 2017 tarihinden önce en az üç yıldan beri tarımsal amaçla kullanıldığının İdarece tespit edilmiş olması, başvuru tarihi itibarıyla kullanımlarının halen devam etmesi ve ecrimisil borcunun bulunmaması şartları aranacaktır.

Kira Bedeli ve Süresi

Kira bedelleri, cari yıl için belirlenen ecrimisil bedelinin yarısı üzerinden hesaplanacaktır. Kira bedellerinin tahsilatı hasılat dönemine göre yapılacaktır. Hazineye ait tarım arazileri kullanıcılarına on yıla kadar doğrudan kiralanabilecektir.

Kira Süresi Uzatımı

Kira süresi sonunda yükümlülüklerini yerine getirdiği tespit edilen ve talepte bulunan kiracılara tekraren on yıla kadar kiralama hakkı verilecektir.

Satın Alma İmkanı

Bu araziler, sözleşme hükümleri çerçevesinde on yıllık kullanımı müteakip yükümlülüklerini yerine getirdiği tespit edilen kiracılarına doğrudan satılabilecektir. Doğrudan satış işlemlerinde; Belediye ve mücavir alan içindeki Hazineye ait tarım arazileri rayiç bedelin tamamı üzerinden satılabilecektir. Rayiç bedelin taksitle ödenmesi halinde en fazla beş yılda on eşit taksitte kanunî faizi ile birlikte ödenebilecektir.  Belediye ve mücavir alan dışındaki tarım arazileri ise rayiç bedelin yüzde ellisi üzerinden doğrudan satılabilecektir. Satış bedelinin tamamının peşin ödenmesi hâlinde yüzde yirmi, en az yarısının ödenmesi hâlinde yüzde on oranında ayrıca indirim uygulanacaktır. Taksitle satışlarda ise satış bedeli en fazla altı yılda on iki eşit taksitte faizsiz olarak ödenebilecektir.”

Öte yandan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan el rehberinde ise hazineye ait tarım arazilerinin kullanıcılarına kiraya verilmesi işlemleriyle ilgili şu bilgiler yer aldı:

Bakan Kurum: “Çiftçilerimizin teşvik edilmesi önceliklerimiz arasında”

Tarım sektörünün günümüzde ülkemizin ekonomisi açısından önemli bir yere sahip olduğunu kaydeden Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum “Günümüzde tarım sektörü, gerek ihracat ve
istihdama olan katkısı gerekse endüstriyel hammadde sağlaması bakımından ülkemizin ekonomisi açısından önemli bir yere sahiptir. Ülkemizdeki tarımsal üretimin sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla, tarım sektörünün desteklenmesi ve çiftçilerimizin teşvik edilmesi önceliklerimiz arasında yer almaktadır. Ancak, Hazineye ait tarım arazileri çiftçilerimiz tarafından sözleşmesiz olarak kullanıldığında, tarım sektörüne sağlanan destekler dahil sözleşmeye bağlı birçok haktan mahrum kalmaktadır. Bu doğrultuda yapılan yeni düzenleme ile, Hazineye ait tarım arazilerinin kullanımını sözleşmeye bağlayarak çiftçilerimizin tarımsal üretim destekleri gibi haklardan yararlanması, sözleşmesiz kullanımdan kaynaklanan ihtilafların giderilmesi ve Hazineye ait tarım arazilerinin yönetiminde ecrimisil uygulaması yerine kiraya geçilmek suretiyle etkinliğin ve verimliliğin artırılması amaçlanmaktadır. Hazırlanan bu rehberde, halen tarımsal amaçlı olarak kullanılan Hazine taşınmazlarını kiralamak isteyen gerçek ve tüzel kişilerin kiralama sürecine ilişkin olarak bilgilendirilmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmanın tüm çiftçilerimize faydalı olmasını temenni ederim” dedi.

Hazineye ait tarım arazilerinin kullanıcılarına kiralanması işlemlerinin tabi olduğu mevzuat
düzenlemeleri nelerdir?

Milli Emlak Genel Müdürlüğü tarafından Hazinenin özel mülkiyetindeki ve Devletin hüküm
ve tasarrufu altındaki tarım arazilerinin sabit tesis yapılmamak kaydıyla kiralama işlemleri, 4706 sayılı Kanunun Ek-6’ncı maddesi, 387 sıra sayılı Millî Emlak Genel Tebliği, Diğer Mevzuat düzenlemeleri, hükümleri çerçevesinde yürütülerek sonuçlandırılmaktadır.

Kiralama için nereye ve nasıl başvuru yapılır?

Hazineye ait tarım arazilerini kiralamak isteyenlerin, başvuru süresi içerisinde kiralama
talebini içeren örneği 387 sıra sayılı Genel Tebliğ ekinde (Ek-1) yer alan başvuru formu ile taşınmazın
bulunduğu yerdeki Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne (Emlak Müdürlükleri, Millî Emlak Müdürlükleri, Millî
Emlak Şeflikleri) müracaat etmesi gerekmektedir.

Hangi taşınmazlar tarımsal amaçlı kiraya verilir?

İmar planı bulunmayan veya imar planında tarımsal amaca ayrılan ve tarımsal amaçla kullanılan
Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazlar ile devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler tarımsal amaçlı kiraya verilebilir.

Kiraya verilmesi mümkün olmayan hazine taşınmazları nelerdir?

Özel kanunlar kapsamında kalıp kiralanması mümkün olmayan yerler ile Bakanlıkça belirlenen
taşınmazlar üzerinde tarımsal amaçlı kiralama yapılamaz. 387 sıra sayılı Genel Tebliğ kapsamında, kiralama
işlemine konu taşınmazlar için idare kayıtlarında bulunan bilgiler esas alınarak kiralama yapılır. Kiralama
işleminden sonra birinci fıkra kapsamında kaldığı anlaşılan taşınmazların ilgili kurumlarca tahsisi veya
devrinin talep edilmesi halinde yapılan sözleşmeler idare tarafından tek taraflı olarak feshedilir.

Hak sahipliği nasıl belirlenir?

Hazineye ait tarım arazilerini; 31 Aralık 2017 tarihinden önce en az üç yıl süreyle tarımsal amaçla
kullandığı İdarece belirlenmiş olan ve başvuru tarihi itibarıyla da kullanımları halen devam edenlerden
19 Kasım 2018 tarihine kadar başvuruda bulunanlar hak sahibi sayılırlar. Hak sahibi olanlara kiralama yapılabilmesi için varsa ecrimisil borçlarının ödenmiş veya taksitlendirilmiş olması gerekmektedir.

Hazineye ait tarım arazileri hangi süreyle kiralanabilir?

Hazineye ait tarım arazileri hak sahiplerinin talepleri dikkate alınmak suretiyle on yıla kadar doğrudan kiralanabilir.

 Kira bedeli nedir?

Hazine taşınmazlarında tarımsal amaçlı yapılacak kiralamalarda ilk yıl kira bedeli, bedel tespit komisyonunca cari yıl için belirlenecek ecrimisil bedelinin yarısıdır.

Kira bedeli nasıl tahsil edilir?

Kira bedeli peşin veya taksitle ödenebilir. İlk yıl kira bedelinin taksitle ödenmesi halinde dörtte biri sözleşme imzalanmadan önce peşin olarak, kalanı ise aynı yıl kira dönemi içinde iki eşit taksitle veya yılı sonunda tek seferde ödenebilir. Müteakip yıllar kira bedelleri ise aynı yıl kira dönemi içinde olmak kaydıyla üç eşit taksitle veya yılı sonunda tek seferde ödenebilir. Taksitlere kanuni faiz uygulanmaz. Bir yıldan uzun süreli kira sözleşmelerinde ikinci ve izleyen yıllar bedelleri, sözleşme günü itibarıyla Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım ÜFE – bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde değişim) oranında arttırılır.

Paylı taşınmazlarda kiralama işlemi nasıl yapılır?

Paylı taşınmazlarda;
a) Paydaşın/paydaşların hak sahibi olmaları durumunda Hazineye ait tarım arazisi fiili kullanımları
da dikkate alınarak payları oranında kiraya verilebilir.
b) Paydaşın/paydaşların dışında başka bir kişi tarafından kullanılması halinde, öncelikle paydaşlara Hazineye ait tarım arazisini kiralamak isteyip istemediği sorulur. Paydaşı tarafından kiralanmasının talep edilmesi halinde genel hükümlere göre kiralama işlemi yapılır. Aksi takdirde, pay ve paydaş çoğunluğu dikkate alınmak suretiyle Hazineye ait tarım arazisi hak sahibine kiralanabilir.

Mirasçılar da kiralama hakkından yararlanabilir mi?

Kullanıcının ölümü halinde hak sahibinin belirlenmesinde Hazineye ait tarım arazisini halen
kullanan kanuni mirasçı ile murisin kullanımları birlikte dikkate alınır. Bu durumda fiilen kullanmaya
devam eden mirasçı hak sahibi olarak kabul edilir. Hak sahibi olmayan üçüncü kişilere muvafakatname (akdi halefiyet) ile kiralama hakkının devredilmesi mümkün değildir.

Kira süresi sonunda taşınmaz kiracısına yeniden kiralanabilir mi?

 Kira süresi sonunda yükümlülüklerini yerine getirdiği tespit edilen ve talepte bulunan kiracıların kira süresi uzatılabilir.

Kira sözleşmesine ortak alınabilir mi? Kira sözleşmesi devredilebilir mi?

387 sıra sayılı Genel Tebliğ kapsamında düzenlenen kira sözleşmeleri devredilemez (kiracının şirket olması halinde hisse devirleri hariç) ve bu sözleşmelere ortak alınamaz.

Kira sözleşmesi hangi durumlarda feshedilir?

Kiracının;  Kiralananı tarımsal amaç dışında kullanması,  Fesih talebinde bulunması, Kira dönemi sona ermeden faaliyetini durdurması, Taahhüdünü sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi, hallerinde kira sözleşmesi, İdarece hasat sezonuna müteakip tazminat alınmaksızın feshedilir.

Hazineye ait tarım arazileri kira süresi sonunda satın alınabilir mi?

387 sıra sayılı Genel Tebliğ kapsamında on yıl süre ile sözleşme hükümlerine uygun olarak kullanılan Hazineye ait tarım arazileri talep edilmesi halinde kiracılarına doğrudan satılabilir.